گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
ماهنامه موعود شماره 32
پایان جهان در اساطیر








قسمت پایانی مهدي رضائی اشاره : در باورهاي اسطوره اي، جهان به عنوان یک مخلوق که ساخته و پرداخته دست خدایان است؛
آغازي دارد و انجامی. آغاز جهان، آفرینش آن است که در اساطیر مختلف به شیوه هایی گوناگون شکل می گیرد. حوادث پایانی
جهان مرگ این دنیاست، و جهان مانند هر مخلوق دیگر، پس از چند صباحی حیات، ویران خواهد شد. اما در پس آن ویرانی
شروعی دیگر نهفته است که چرخه حیات به صورت مطلوب تر دوباره به حرکت درخواهد آمد، همانند انسان که روزي به وجود
آمده و روزي می میرد و پس از مرگ دوباره زندگی خواهد کرد. آنچه در پی خواهد نگاهی است اجمالی به باور اساطیري اقوام
و ملل مختلف جهان درباره پایان جهان. در قسمت اول این سلسله مقالات، اساطیر یونان، اسکاندیناوي، هند و بومیان آمریکا
بررسی شد و در این قسمت به بررسی اساطیر دیگر نقاط می پردازیم. ه‘ - اساطیر ایرانی اعتقاد به معاد، یکی از پایه هاي اساسی
باورهاي زرتشتیان و ایرانیان قبل از اسلام است که بدون آن، فلسفه اصلی این دین ناقص و ناتمام می ماند. با معاد و تن پسین 1
است که تعالیم این دین، کامل می شود و اهداف آفرینش به کمال می رسد؛ زیرا این جهان که آفریده اهورا مزدا است به ناگاه
مورد تازش اهریمن واقع می شود و همه آفرینش خوب او را می آلاید. این داستان که مربوط به آغاز خلقت می شود، اسطوره اي
است توجیهی؛ توجیه این که چرا در این دنیا بدي و خوبی، نور و ظلمت درهم آمیخته اند. حال که چنین توجیهی براي وضعیت این
جهان یافتند باید امیدي نیز به بهبودي آن وضعیت داشت. در باورهاي زرتشتی راه حلی که براي رهایی دنیا از این اختلاف
صفحه 36 از 66
نامبارك بدي و خوبی یافتند، یکی از پایه هاي مهم اعتقادي بشر در ادوار بعدي شد. آنها اسطوره اي ساختند که طی آن مصلح
جهانی به این نظم آمیخته با بی نظمی جهان، پایان می دهد و پس از او جهان جز روي خوبی را نخواهد دید. ابتکار این اسطوره از
ضروریات دین زرتشتی بوده است که بنا بر عقیده عده اي، این عقیده در دیگر ادیان، همانند یهود و مسیح نیز نفوذ می کند و
میرچا « . امروزه این باور آنچنان پذیرفته شده است که تصور این جهان، بدون آن تحولات اصلاحی فرجامین، غیر قابل تصور است
درباره حوادث پایان جهان در دین مسیحیت می گوید: آتش ویران ساز یک بار در کتب عهد جدید در دومین نامه پطرس » الیاده
ذکر شده است، اما آن آتش عامل عمده و مهم است در غیب گوییهایی که در نزد قدما از طرف کاهنه ها؛ همچون هاتف غیبی به
عمل آمده و نیز در حکمت رواقیون و در ادبیات مسیحی متأخر و احتمالًا اصلی ایرانی دارد. 2 جان هنیلز نیز بر همین عقیده است که
اصل باور به معاد از ایران است که در دیگر ملل رایج شده است او می گوید: معاد، یعنی تعلیمات مربوط به آخرین امور جهان،
رکن اساسی و شناخته شده اي در تعلیمات دین زرتشتی است. بسیاري بر این اندیشه اند که این تعلیمات، منبعی است که هم بر
عقاید شرقی و هم بر عقاید غربی تأثیر گذاشته است. آیین هاي هندي و بودایی در شرق و آیین یهودي و مسیحی در غرب. 3 علت
این نظرات نیز این می باشد که در کتب اولیه عهد عتیق، سخنی از پایان جهان به میان نیامده است و بعد از برخورد ایرانیان و
یهودیان پس از فتح بابل است که چنین روایات و پیشگوییهاي درباره پایان جهان در کتب یهودیان به چشم می خورد. برخی چنین
عنوان می کنند که زرتشتیها در ادوار بعدي ضمن برخورد با یهودیان در بابل باور به معاد و رستاخیز مردگان را اقتباس و در نوشته
هاي دینی خویش وارد کرده اند... اما در واقع این یهودیان بودند که ضمن برخورد و تماس با ایرانیان، اندیشه و باور به رستاخیز و
4 زیرا سابقه این باور در بین زرتشتیان قدیمی تر است و ؛» معاد را از ایرانیان گرفته و در مسائل عقیدتی خویش وارد کردند
: که از سروده هاي خود زرتشت است و از نظر زمانی بر تورات مقدم می باشد، نقل شده است: گاهان، هات 32 ، بند 8 » گاهان « در
من به واپسین داوري تو درباره همه آنان بی گمانم. گاهان هات 30 ، بند 9: ما [خواستاریم که] از آن تو و در شمار اهوراییان باشیم
که هستی را نو می کنند. و در همین هات، بند 7 آمده است: به راستی آنان که از آن تواند، از آزمون آهن پیروز برمی آیند. 5 باور
به معاد و آخرت آنگونه در اعتقادات و دیگر زرتشتیان باورهاي جاي گرفته است که تصور این دین بدون این اعتقاد غیر ممکن و
ناقص است. همانطور که ذکر شد اعتقاد به معاد در دین زرتشتی پاسخی توجیهی به وضعیت نابسامان فعلی جهان است که به خاطر
تازش اهریمن به جهان آفریده مزدا، به وجود آمده است. در این دین به یک دوره دوازده هزار ساله براي عمر جهان قائل اند که
شامل چهار مرحله سه هزار ساله است. در سه هزار سال اول، تمام آفریدگان مینویی بودند و شکل مادي نگرفته بودند. سه هزار
سال دوم آنها صورت مادي گرفتند. سه هزار سال سوم که دوران ماست عصر آمیختگی مظاهر اهریمنی و مزدایی است و در آغاز
هر هزاره از سه هزاره آخر، یکی از منجیان زرتشتی ظهور می کنند و با پایان این دوازده هزار سال عمر اهریمن و بدي به پایان می
رسد و تمام انسانها در یک جهان آرمانی زندگی خواهند کرد. در مورد حوادث اواخر جهان گفته اند که دیوان خشم تبار ژولیده
مو به ایران می تازند که حاصل آن، نابودي کامل زندگی منظم این سرزمین است. زندگی خانوادگی و اجتماعی، پریشان می شود
و بزرگداشت راستی و عشق و دین بهی کاهش می یابد. آشفتگی کیهانی نیز به وجود می آید. خورشید و ماه نور خدا را به کمال
نمی افشانند. تاریکی و تیرگی، زمین لرزه، خشکسالی و قحطی در زمین به وجود می آید. در زمین جنگها درمی گیرد. این حمله
شر، قرینه یورش او در آغاز تاریخ جهان است. سرانجام بارش ستارگان در آسمان پیدا می شود که نشانه تولد شاهزاده پارسی است
که بر لشکر شر پیروز می شود و سرزمینهاي ایرانی و تحت دین بهی را، پیش از تولد نخستین منجی باز می آراید. اولین منجی،
نگهداري می شود، حامله می » کیانسه « است که از دوشیزه اي باکره زاده می شود. او از نطفه زرتشت که در دریاچه » شیدر « او
گردد. وقتی این منجی به سی سالگی می رسد، خورشید ده روز یکسره در میان آسمان در هنگام ظهر می ایستد؛ در همانجایی که
پیش از حمله اهریمن قرار داشت. با آمدن او وضعی همانند وضع بهشت به جهان باز می گردد. به مدت سه سال مردمان با
صفحه 37 از 66
هماهنگی بیشتر و به دور از آفریدگان بد، زندگی می کنند و بخشی از آفریدگان اهریمن؛ یعنی نوع گرگ نابود می شود. به این
صورت که همه انواع گرگها به صورت یک گرگ بزرگ درمی آیند و توسط مردم از بین می روند. با این حال بدي هنوز هست
ظاهر می گردد. برف » ملکوس « و بار دیگر اظهار وجود خواهد کرد. شر به صورت زمستان هراس انگیزي با جادوگري دیوي به نام
و تگرگ بخش اعظم نوع بشر را از میان خواهد برد. با این وجود پیش از رسیدن دومین منجی، خیر دوباره پیروز خواهد شد؛ زیرا
دومین منجی، مانند ،» اوشیدر ماه « . ي که جمشید ساخته است بیرون خواهند آمد و زمین دوباره از آنان پر خواهد شد » ور « مردمان از
اوشیدر از دختر باکره پانزده ساله اي، زاده می شود که از نطفه زرتشت باردار شده است. در زمان سی سالگی او، خورشید بیست
روز در میان آسمان در هنگام ظهر خواهد ایستاد و آفریدگان، شش سال در کامیابی خواهند بود. زمین به سوي وضع بهشتی بیشتر
نزدیک می شود. آدمی در این دوره از گوشت خواري برمی گردد و گیاهخوار می شود. آنها چون از گوشت خواري باز ایستند،
جز گیاه و شیر نخواهند خورد. پس از شیر خوردن باز خواهند ایستاد و از گیاهخواري نیز دوري خواهند کرد و جز آب نخواهند
از آب خوردن نیز پرهیز می کنند و بدون خوراك به سر می برند و با این همه نمی » سوشیانس « خورد و ده سال پیش از رسیدن
میرند. در پایان این دوره، شر دوباره به صورت ضحاك، اظهار وجود خواهد کرد. وي از زندان فرار می کند و با تاخت و تاز در
جهان، به ارتکاب گناه دست خواهد زد و یک سوم نوع بشر و حیوان را خواهد بلعید و به عناصر خوب؛ یعنی آتش و آب و گیاه
یکی از قهرمانان باستان، برانگیخته خواهد شد و جهان را از این موجود شریر، رهایی خواهد ،» گرشاسب « آزار خواهد رساند؛ اما
بخشید. سوشیانس نیز همانند دو منجی پیشین، از نطفه زرتشت و دختر باکره پانزده ساله اي متولد می شود. با آمدن او پیروزي
نهایی خیر فرا خواهد رسید. آدمی تنها غذاي معنوي خواهد خورد. سوشیانس مردگان را در همان جایی که در گذشته اند،
برخواهد انگیخت. آنگاه همه مردمان به سوي داوري واپسین پیش خواهند رفت. در زمان ظهور او، خورشید سی روز در آسمان
می ایستد و علتش آن است که اهریمن آن را نگه می دارد تا زمان نابودي خویش را به تعویق اندازد. آنگاه همه مردمان، مورد
داوري قرار می گیرند و پس از آن به مدت سه روز، نیکان به بهشت و بدان به دوزخ می روند که به اندازه نه هزار سال عذاب می
کشند یا خوشی می کنند. پس از آن، همه باید از رودي از فلز گداخته عبور کنند تا پالوده و لایق زندگی جاودانی شوند و در
6، اکسیر جاودانگی » هوم سفید « پاکی با هم برابر شوند. در آخر، سوشیانس در نقش موبد، گاوي را قربانی می کند و از پیه آن و
تهیه خواهد کرد. در نبرد نهایی هر یک از موجودات اهورایی بر دیو همتاي خویش پیروز می شود تا سرانجام اهریمن و آز باز می
مانند که از همان سوراخی که در آغاز آفرینش پدید آورده و به جهان تاخته بودند، بیرون می روند و به دوزخ خواهند گریخت.
سپس آن رود فلز گداخته در آن سوراخ ریخته خواهد شد و آن را مسدود خواهد کرد. برانگیختن مردمان در زمان سوشیانس
بدین صورت خواهد بود که در بندهش آمده است: استخوان از مینوي زمین، خون از آب، موي از گیاه و جان از آتش بازخواسته
می شود. همچنان که در آغاز آفرینش آنها را پذیرفته بودند. نخست استخوانهاي کیومرث برانگیخته می شود و بعد استخوانهاي
مشی و مشیاله و بعد استخوانهاي دیگر مردمان. در مدت پنجاه و هفت سال دوران سوشیانس، همه مردگان برانگیخته خواهند شد.
از نوري که با خورشید است نیمی براي کیومرث و نیمی براي مردمان دیگر بسنده خواهد شد. بعد از آن مردمان یکدیگر را می
شناسند. روان، روان را و تن، تن را می شناسد که این پدر من و این برادر من و این همسر من است و اینان خویشان نزدیک منند. 7
شکل ظاهري و سن و سال مردمان در آن جهان جاودانه آخرت، متفاوت است. آنانی که در این دنیا گوشت خورده باشند به سن
چهل ساله و آنان که گوشت نخورده باشند به شکل جوان پانزده ساله، که سن آرمانی زرتشتیان است، ظاهر خواهند شد. مردانی
که در این جهان ازدواج نکرده باشند سپندارمذ (ایزد بانوي زمین) به آنها رخ می دهد و بانوانی که در این دنیا همسري اختیار
نکرده باشند اهورامزدا به آنها شوهر می دهد ولی اینان هر دو دسته از داشتن فرزند، تا ابد بی بهره خواهند ماند 8. میتراپرستان معتقد
بودند هنگامی که جهان به پایان رسد، جسم نیز در سعادت ابدي سهیم است؛ همانگونه که روح از آن بهره می برد. به عقیده آنان
صفحه 38 از 66
پس از آن که زمان، دور خود را طی کرد، مهر، همه مردگان را برمی انگیزد؛ نیکان را بی مرگ و جاودان می کند اما بدکاران به
همراه اهریمن در آتش نابود می شوند. پس فرق عمده این مذهب با دین زرتشتی در این است که در عقاید این دین، گنهکاران و
بدان، نه تنها در آتش و عذاب جاودان نمی مانند بلکه نابود می شوند و با اهریمن در نیستی و فنا می افتند. به عقیده آنان،
9 به رستاخیز و معاد، اهمیت زیادي » مانی « جاودانگی به عنوان بزرگ ترین پاداش فقط از آن نیکان است و بس. در مذهب التقاطی
ستون « داده شده است. به نظر مانویان، جریان پیوسته آزادسازي نور، همچنان تا پایان جهان ادامه دارد. انوار آزاد شده از راه
به ماه می روند و از ماه به خورشید می رسند. آنها بدر ماه را پر از پاره هاي روشن نورهاي آزاد شده می » راه شیري « یا » روشنی
دانستند که از اول تا پانزدهم هر ماه، ادامه می یابد و در نیمه دوم از ماه به خورشید می رود و کم کم ماه باریک می شود؛ زیرا
می روند و تا رستاخیز، در آنجا می » بهشت موقتی « یا » بهشت نو « انوار روشن از آن تخلیه می شوند. آن انوار سپس از خورشید به
مانند. این کار تا هنگامی ادامه می یابد که آخرین بازمانده هاي ذرات نور آزاد شوند 10 . مانویان معتقدند که در روز رستاخیز،
عیساي نورانی، چون داوري دادگر ظهور می کند. دو فرشته که یکی حامل زمین و دیگري حامل آسمان است بار خود رإ؛ می
افکنند و تشویش و هرج و مرج در ارکان عالم پدید می آید که 1468 سال دوام می یابد. برخی این تشویش و اضطراب را آتش
سوزي عظیمی دانسته اند که همه ارکان گیتی را به کام خویش می کشد. تمام ذرات نور که استخراج آن از ماه ممکن باشد، بیرون
کشیده می شوند و اجزاي نوري که قابل نجات هستند به شکل یک تندیس به آسمان می روند و دیوان و گناهکاران، جدا جدا در
یک کومه یا گلوله گرد آمده در ته یک خندق ژرف مدفون می شوند. سپس سدي محکم میان دو عالم نور و ظلمت کشیده می
روح تاریکیها، که همان اهریمن است در ،(Humama) شود و عالم نور براي همیشه در آرامش و صلح خواهد ماند 11 . همامه
ظلمت خواهد افتاد و نور و ظلمت که دو اصل ازلی اند به حال و وضع آغازین خود؛ یعنی انفکاك مطلق برمی گردند و جدایی هر
یعنی ؛» پدر بزرگی « می پیوندد و انوار نجات یافته به دیدار » بهشت اصلی « به » بهشت جدید « . دو براي همیشه قطعی خواهد شد
نائل می شوند 12 . و) معاد در ادیان آسمانی تصور ادیان آسمانی یهود، مسیح و اسلام بدون معاد امري غیر ممکن است به » زروان «
خصوص در دین اسلام که معاد یکی از سه رکن اساسی دین است و بدون اعتقاد بدان، دین کسی کامل نمی شود. در اسفار
نخستین عهد عتیق سخنی از رستاخیز نیست همانگونه که خبري از جهان پس از مرگ نیست. اما در کتب متأخر مانند زکریا، میکاه
و ملاکی که سومی آخرین کتاب از مجموعه کتب عهد عتیق است در مورد قیامت سخنانی به میان آمده است که پیشگویی این
پیامبران است. میکاه نبی در کتاب خویش که خطاب به قوم اسرائیل است، پایان جهان را بدینگونه بازگو می کند: و اما در روزهاي
بیایید به دیدن « : آخر، کوه خانه خداوند 13 ، مشهورترین کوه جهان خواهد شد و مردم از سراسر دنیا به آنجا آمده، خواهند گفت
کوه خدا برویم و خانه خداي اسرائیل را زیارت کنیم. او راههاي خود را به ما خواهد آموخت و ما مطابق آن عمل خواهیم کرد؛
خداوند در میان قومها داوري خواهد کرد و به اختلاف بین قدرتهاي .» چون شریعت و کلام خداوند از اورشلیم صادر می شود
بزرگ در سرزمینهاي دوردست پایان خواهد بخشید. ایشان شمشیرها و نیزه هاي خود را درهم شکسته، از آنها گاوآهن و اره
خواهند ساخت. دولتها، دیگر به جان هم نخواهند افتاد و خود را براي جنگ، آماده نخواهند کرد. هر کس در خانه خود در صلح و
امنیت زندگی خواهد کرد، زیرا چیزي که باعث ترس شود وجود نخواهد داشت. این وعده را خداوند قادر متعال داده است. 14
ملاکی نبی از پیامبران بنی اسرائیل است که حدود چهارصد سال قبل از نبوت عیسی(ع)، قیامت را چنین توصیف می کند و آمدن
آن را به مردمان بشارت می دهد: خداوند قادر متعال می فرماید روز داوري مثل تنوري شعله ور فرا می رسد و همه اشخاص مغرور
و بدکار رإ؛ب سس مثل کاه می سوزاند. آنان مانند درخت تا ریشه خواهند سوخت و خاکستر خواهند شد. اما براي شما که ترس
مرا در دل دارید، آفتاب عدالت با پرتو شفابخش خود طلوع خواهد کرد و شما شاد و سبکبال مثل گوساله هایی که به چراگاه می
روند، جست وخیز خواهید نمود. در آن روزي که من یقین کرده ام بدکاران را مثل خاکستر زیر پاي خود له خواهید کرد. پیش از
صفحه 39 از 66
فرا رسیدن روز بزرگ و هولناك داوري خداوند، من رسولی شبیه ایلیاي نبی براي شما می فرستم، او دلهاي پدران و فرزندان را
دوباره به هم نزدیک خواهد کرد و این باعث خواهد شد که من سرزمین شما را ویران نکنم. 15 بحث از قیامت در دین یهود به
همین موارد نادر و سربسته محدود می شود اما کتب مقدس دین مسیح از متی گرفته تا مکاشفه یوحنا، در موارد بسیاري به حادثه
آخر جهان اشاره می شود و آن را نوید و بشارتی براي پیروان راستین دین و مؤمنان می داند. به عقیده پیروان این دین، در رستاخیز،
مسیح بار دیگر رجعت می کند و همه دشمنان خود و دین خدا را نابود می کند. او می آید تا با آتش جهانی، همه انسانها را پاك
کند و غسل تعمیدي با این آتش دهد. در باور مسیحیان، حوادث پایان جهان که همراه با علائم رعب آور به وقوع می پیوندد بیشتر
به قصد اصلاح جهان و مردمان است، تا اینکه هدف از آن صرفاً ویرانی باشد. در این دین نیز همانند دین زرتشت، در پایان جهان
یک منجی ظهور خواهد کرد اما فرق این منجی که مسیح است با سوشیانس در این است که سوشیانس قبل از حوادث پایان جهان
ظهور خواهد کرد اما مسیح پس از آن ویرانی و آتش سوزي خواهد آمد. در دین مسیح خبر از آمدن موجودي منفی و ویرانگر به
است که می توان او را معادلی براي ضحاك دانست. میرچا الیاده در مورد اعتقاد به دجال در آئین مسیح می نویسد: این » دجال « نام
دجال که به شکل اژدها یا دیو نمودار شده است یادآور اسطوره قدیمی پیکار میان خدا و اژدهاست که در آغاز پیش از آفرینش
جهان روي داده است و باز در پایان جهان پیش خواهد آمد. از طرفی دیگر وقتی که دجال همچون مسیح دروغین پنداشته شود
فرمانروایی او نمودار باژگونی کامل ارزشهاي اجتماعی، اخلاقی و مذهبی و به بیان دیگر معرف بازگشت به بی نظمی خواهد بود.
در طول سده ها، شخصیتهاي گوناگون تاریخی را همان دجال دانسته اند؛ حتی پاپ، توسط لوتر، دجال خوانده شد. این امر بدان
جهت مهم است که هنگامی که در دوران آشفته تاریخی شخصی را دجال می نامیدند امید به ظهور منجی و مسیح در پس آن
عقیده نهفته بود. 16 قبل از ظهور این منجی یا مسیح، آسمانها و زمین دوباره به هم می ریزد و آشوب و بی نظمی یا کائوس اولیه که
جهان درگیر آن بود، دوباره تکرار می شود که با آمدن مسیح بار دیگر به نظم و ترتیب و شکلی ایده آل و طلایی باز می گردد.
اکنون بخشهایی از کتب مقدس عیسویان را براي نمونه در اینجا ذکر می کنیم. در کتب عهد جدید اولین بار در متی بخش هفتم
آیه 22 و 23 سخن از قیامت از زبان عیسی آمده است هنگامی که می گوید: در روز قیامت، بسیاري نزد من آمده، خواهند گفت:
خداوندا، خداوندا، ما پیغام ترا به مردم دادیم و با ذکر نام تو، ارواح ناپاك را از وجود افراد بیرون کردیم و معجزات بزرگ دیگر
نامه دوم پولس به « انجام دادیم، ولی من جواب خواهم داد: من اصلًا شما را نمی شناسم، از من دور شوید اي بدکاران. در
درباره حوادث قبل از قیامت یا به قول خودش زمانهاي آخر آمده است که: این را نیز باید بدانی » تیموتانوس، رهبر کلیساي افسس
که در زمانهاي آخر، مسیحی بودن بسیار دشوار خواهد بود؛ زیرا مردم، خودپرست، پول دوست، مغرور و متکبر خواهند بود و خدا
را مسخره کرده نسبت به والدین نامطیع خواهند شد و دست به هر عمل زشتی خواهند زد. مردم، سنگدل و بی رحم، تهمت زن،
ناپرهیزگار، خشن و متنفر از خوبی خواهند بود و کسانی را که می خواهند زندگی پاکی داشته باشند به باد تمسخر خواهند گرفت.
در آن زمان، خیانت در دوستی، امري عادي به نظر خواهد آمد. انسانها، خود رأي، مغرور و تندخو خواهند بود و عیش و عشرت را
بیشتر از خدا دوست خواهند داشت. به ظاهر، افراد مؤمن اما در باطن بی ایمان خواهند بود، فریب اینگونه اشخاص خوش ظاهر را
درباره حوادث رستاخیز آمده است که: اما بدانید که تا این دو رویداد واقع » نامه دوم پولس به مسیحیان تسالونیکیان « نخورید. 17 در
نشود، آن روز هرگز نخواهد آمد. نخست شورشی بر ضد خدا برپا خواهد شد. دوم مردي جهنمی که عامل این شورش است ظهور
خواهد کرد. او با هر چه مربوط به دین و خداست، مخالفت خواهد نمود، حتی وارد خانه خدا خواهد شد و در آنجا نشسته ادعا
خواهد کرد که خداست. 18 مسیح درباره قیامت به یاران خویش می گوید که: سرانجام وقتی مژده انجیل به گوش همه مردم جهان
رسید و همه از آن باخبر شدند آنگاه دنیا به آخر خواهد رسید. پس وقتی آن چیز وحشتناك را که دانیال نبی درباره اش نوشته
است، ببینید که در جاي مقدس برپا شده است، آنگاه کسانی که در یهودیه هستند به تپه هاي اطراف فرار کنند و کسانی که بر
صفحه 40 از 66
پشت بام می باشند به هنگام فرار حتی براي برداشتن چیزي داخل خانه نروند و همینطور کسانی که در مزرعه هستند براي برداشتن
بعد از آن مصیبتها، « [...] لباس به خانه برنگردند. واي به حال زنانی که در آن زمان آبستن باشند. یا طفل شیرخوار داشته باشند 19
خورشید، تیره و تار شده، ماه دیگر نور نخواهد داد. ستارگان فرو خواهند ریخت و نیروهایی که زمین را نگاه داشته اند به لرزه در
خواهند آمد. و سرانجام نشانه آمدن من در آسمان ظاهر خواهد شد. آنگاه مردم سراسر جهان عزا خواهند گرفت و تمام مردم دنیا
مرا خواهند دید که در میان ابرهاي آسمانی با قدرت و شکوهی خیره کننده می آیم. و من فرشتگان خود را با صداي بلند شیپور
خواهم فرستاد تا برگزیدگان مرا از گوشه و کنار زمین و آسمان، گرد آورند. 20 در قرآن مجید نیز به کرات از این هول عظیم
پایانی یاد شده است: البته خداي تو همه خلایق را در قیامت محشور خواهد کرد که کار او از روي علم و حکمت است. 21 روزي
که همه خلایق به عرصه محشر جمع آمده، گویا ساعتی از روز، بیش درنگ نکرده اند. در آن روز یکدیگر را کاملًا می شناسند.
22 [در آن روز] هر شخصی، ». آن روز آنانکه لقاي خدا را انکار کردند بسیار زیانکارند و هرگز به سرمنزل سعادت راه نمی یابند
هر کار نیکو که کرده، همه را پیش روي خود حاضر بیند و آن که بد کرده آرزو کند که اي کاش میان عمل او و او به مسافتی
دور، جدایی بود. خداوند، شما را از عقاب خود می ترساند که او در حق بندگان بسی مهربان است. 23 زمین را به غیر این زمین
مبدل کنند و هم آسمانها را، و تمام خلق در پیشگاه حکم خداي یکتاي قادر قاهر حاضر شوند. در آن روز بدکاران و گردنکشان را
زیر زنجیر قهر خدا مشاهده خواهی کرد و می بینی که پیراهنهایی از مس گداخته آتشین بر تن دارند و در شعله آتش، چهره آنان
پنهان است. 24 در سوره زمر آیه 68 آمده است که: و صیحه صوراسرافیل بدمند تا جز آن خدا بقاي او خواسته، دیگر هر که در
آسمانها و زمین است، همه یکسر مدهوش مرگ شوند. آنگاه صیحه دیگر از آن دمیده شود که ناگاه خلایق، همه (از خواب
. گفته می شود. 2 » فرشکرد « یا » تن پسین « مرگ) برخیزند و نظاره (واقعه پی نوشتها : 1 . به حادثه پایان جهان در دین زرتشتی
3 . هینلز، جان ( 1368 )، شناخت اساطیر ایران، ترجمه ژاله . الیاده، میرچا، چشم اندازهاي اسطوره، ترجمه جلال ستاري، ص 73
ماهنامه » پایان جهان، معاد و رستاخیز، ظهور سوشیانت « ، 4 . رضی، هاشم . آموزگار و احمد تفضلی، تهران: نشر چشمه، ص 97
5 . منظور از آزمون آهن، حادثه اي در فرشکرد است. در دوران سوشیانس پس از آن که همه . فروهر، شماره 7 و 8 ، سال 23
مردگان برانگیخته شدند، باید از رودي از فلز مذاب بگذرند. سختی گذر از آن براي نیکان همانند عبور از جوي شیر گرم است
درختی است در میان (Goakarna) ولی بدکاران در این آزمون به اندازه نه هزار سال عذاب می بینند. 6 . هوم سفید یا گوکرنه
که از ترکیب آن با پیه گاوي که سوشیانس آن را قربانی می کند، اکسیر (Vourukasha) دریاي کیهانی، یعنی وروکشه
می » در بردارنده همه تخمها « جاودانگی فراهم می شود. درخت دیگري نیز در کنار هوم سفید در این دریاي کیهانی می باشد که
باشد و تمام درختان از آن به وجود آمده اند. 7 . کریستن سن، آرتور ( 1363 )، نمونه هاي نخستین انسان و نخستین شهریار در
8 . باقري، مهري ( 1376 )، دینهاي . تاریخ افسانه اي ایرانیان، جلد اول، ترجمه احمد تفضلی و ژاله آموزگار، تهران: نشرنو، ص 26
9 . مانی، پسر پاتک از نجیب زادگان ایرانی و اصلًا همدانی بود. . ایرانی پیش از اسلام، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز، ص 62
پدرش پاتک در بابل اقامت گزید و پسري از او به دنیا آمد و به نیت آن که براي او ماندگار شود، او را مانی نامید. تحصیلات مانی
در جوانی در بابل بود. این شهر بزرگترین و متمدن ترین شهر دنیاي قدیم در خاورمیانه بود و نزدیک فرات، حوالی کربلاي امروز
قرار داشت، مرکز علم و معرفت به شمار می رفت. مانی در آن شهر با ادیان مختلف و فلسفه هاي آنان آشنا شد. او و پدرش در
آغاز به دین مندائیان یا مغتسله بودند که از فرقه هاي معروف گنوسی به شمار می رفت. مانی در سال 228 میلادي آن مذهب را
ترك گفت و خود را مأمور هدایت بشر و رسول روشنایی خواند. پس از مسافرتی به هند در سال 243 میلادي به تیسفون بازگشت
و هنگام تاجگذاري شاپور ساسانی به بارگاه او راه یافت و ضمن تقدیم کتاب خویش، یعنی شاپورگان، او را به دین خود فرا خواند
و تحت حمایت او درآمد. عاقبت بر اثر سخن چینی کرتیر، موبد موبدان زرتشتی، مورد خشم بهرام اول ساسانی قرار گرفت و در
صفحه 41 از 66
روز دوشنبه، بیست و ششم فوریه سال 277 میلادي به فرمان آن پادشاه کشته شد و پوست او را کندند و پر از کاه کرده بر دروازه
10 . اسماعیل پور، .( هوخت، دوره سی و یکم، سال 1359 ، شماره 2 » مانودین او « ، جندي شاپور آویختند. (محمد جواد مشکور
» مانی و دین او « ،( 11 . مشکور، محمدجواد ( 1359 . ابوالقاسم ( 1377 )، اسطوره، بیان نمادین، تهران: انتشارات سروش، ص 209
13 . منظور کوه صهیون است . 12 . باقري، مهري، همان، ص 109 .26- هوخت، دوره سی و یکم، شماره 2 و 3، سال 1359 ، صص 21
15 . همان، ملاکی، بخش چهارم، آیات . که بیت المقدس بر آن بنا شده است. 14 . کتاب مقدس، میکاه، بخش چهارم، آیات 1 تا 4
16 . این تفسیر، ذیل ترجمه آیه 82 سوره نحل در ترجمه مهدي الهی قمشه اي از قرآن آمده است. 17 . الیاده، میرچا، همان، . 1 تا 4
19 . همان، نامه دوم پولس به مسیحیان تسالو . 18 . کتاب مقدس، نامه دوم پولس به تیموتائوس، بخش سوم، آیات 1 تا 5 . ص 74
22 . قرآن . 21 . همان، آیات 29 تا 31 . 20 . همان، متی، بخش بیست و چهارم، آیات 14 تا 20 . نیکایان، بخش دوم، آیات 3 و 4
25 . الیاده، میرچا، همان، . 24 . سوره ابراهیم( 14 )، آیات 48 تا 80 . 23 . سوره آل عمران( 3)، آیه 30 . مجید، سوره حجر( 15 )، آیه 5
27 . همان. 28 . همان. 29 . پاریندر، جئوفري ( 1374 )، اساطیر آفریقا، ترجمه باجلان فرخی، تهران: . 26 . همان، ص 64 . ص 62
انتشارات اساطیر، ص 30
مسیح یهودي و فرجام جهان- 2
رضا هلال مترجم: قبس زعفرانی (مسیحیت سیاسی و اصولگرا در امریکا) اشاره : در شماره پیش مقدمه کتاب المسیمح الیهودي و
نهایۀالعالم که براي نخستینبار در مجله موعود ترجمه و ارائه میشود، تقدیم شما خوانندگان عزیز شد، در این شماره فصل اول این
کتاب را که بررسی چگونگی نفوذ افکار و اندیشههاي یهود در مسیحیت و شکلگیري یهودیت مسیحی و مسیحیت یهودي
گمان مبرید که من آمدهام تا شریعت پیامبران را نجات دهم... من جز براي ...« میپردازد، پیمیگیریم. فصل اول: مسیح یهودي
یهود فرزندان خداوند هستند و ما مهمانان و بیگانگانی بیش نیستیم... بنابراین ...« ( متی: 17:5 ) ». کامل کردن دین فرستاده نشدهام
مارتین لوتر، .» باید، به این رضایت دهیم که بسان سگهایی باشیم که از پسمانده سفره سرورانش میخورد، دقیقاً بهسان زن کنعانی
1 شجرهنامه تبار مسیح را » متی « . از تباري یهودي در شهر ناصري به دنیا آمد » یسوع مسیح « برگرفته از کتاب مسیح یهودي زاده شد
در سر لوحه انجیلش قرار میدهد و این شجرهاي است که چهارده نسل را در بر میگیرد، از ابراهیم تا داوود - که سلام و صلوات
سلاله مسیح را تا » لوقا « خداوند بر آنها باد - و چهارده نسل از داوود تا تبعید در بابل و چهارده نسل از تبعید در بابل تا مسیح. امّا
قبل از حضرت ابراهیم؛ یعنی تا حضرت آدم ادامه 2 و سپس اطلاعاتی از نیاکان ابراهیم تا آدم ارائه میدهد، که 19 نام از این نامها
در عهد قدیم و در سفر تکوین ذکر شده است. 3 انجیلها به ما خبر میدهند که: یسوع ناصري، به هیکل میرفت و بخش بزرگی از
شریعت و آموزههاي پیامبران یهود را حفظ کرد و در تعالیم و آموزههاي خویش از آنها بهره برد. اما انجیلها از هجده سال بعد
نام داشت. اما غسل تعمید 4 » سالهاي سکوت در ناصره « سخنی نگفتهاند که یسوع در آن زمان میان سالهاي دوازده تا سی بود و
انجام شد تا مرحله سکوت را در ناصره در هم بشکند. انجیلها میگویند: یسوع » یوحناي تعمیدگر « یسوع در رود اردن و به دست
چهل روز در صحراي ماوراي رود اردن عزلت گزید و طی آن مورد امتحان و آزمایش شیطان قرار گرفت، امتحان او با رد تسلیم
شدن مقابل شیطان و هوي و هوسهایی از قبیل عیش و نوش و خودنمایی و تکبر و جاهطلبی (به عنوان اینکه پادشاه یهودیان باشد)
پایان یافت. خود یسوع میگوید که آموزههایش، تکمیل کننده تعالیم موسی(ع) است. یسوع وصایاي دهگانه را همانگونه که در
تورات ذکر شده بود، گرفت، اما به آنها معنایی روحانی و معنوي بخشید که بر روح و روان تمرکز داشت. او ملاحظه کرد،
آشکار است. 5 آنها در فهم و درك شریعت و آیین پیامبران به » فریسیان « ظاهرگرایی (فرمالیسم) و توجه به ظاهر معانی بهویژه در
ظاهر تعالیم توجه میکردند و گمان میبردند، برتر از دیگران هستند و نجات و رهایی فقط براي ایشان است. به همین دلیل، یسوع
صفحه 42 از 66
موعظه « گفت: براي تکمیل کردن آمده، نه نجات دادن و محبت و عشق تکمیل کننده شریعت است. آموزهها و تعالیم او که در
موعظهانجیل) نمود پیدا میکند، انقلابی علیه صورتگرایی به شمار میآمد: هر کس عمل کند و به عمل خویش آگاه ) » کوه
باشد، او در ملکوت آسمانها بزرگ خوانده میشود. من به شما میگویم، اگر بر نیکی و احسان خویش نسبت به نویسندگان و
فریسیان نیفزایید، وارد ملکوت آسمانها نمیشوید. شنیدهاید که به پیشینیان گفتهاند، نکشید... اما من به شما میگویم، هر کس
بیهوده بر برادر خویش خشمگین شود، مستوجب عقوبت (مرگ) است... اگر قربانی خود را براي ذبح به قربانگاه بردي و ناگاه به
یاد آوردي که برادرت حقی برگردن تو دارد، قربانیات را در آستانه قربانگاه رها کن و نزد برادرت برو، با او آشتی کن و پس از
آن بیا و قربانیات را تقدیم کن... شنیدهاید که به پیشینیان گفته شده که زنا نکنید... اما من به شما میگویم، هر کس به زنی نگاه
کند و او را هوس نماید، در قلب خویش با او زنا کرده است... همچنین شنیدهاید که به پیشینیان گفتهاند: سوگند و پیمان خود را
نشکنید، بلکه پیمانهاي خویش را براي خداوند ادا کنید... اما من به شما میگویم، البته که نباید قسم بخورید، نه به نامهاي خداوند
که آنها کرسی خداوند هستند و نه به زمین چون قدمگاه اوست... به سر خود نیز قسم مخور، چون تو توانایی خلق یک تار موي
سفید یا سیاه را نداري... بلکه سخنت باید فقط، بله، بله و نه، نه باشد، هر کس بر آن چیزي بیفزاید، شرور و بدنهاد است... شنیدهاید
که گفته شده، نزدیکانت را دوست میداري و بر دشمن خویش کینه میورزي... اما من به شما میگویم، دشمنان خویش را دوست
بدارید، براي لعنت کنندگان خویش طلب رحمت و برکت و به دشمنان خویش نیکی کنید و براي کسانی که به شما گزند
میرسانند و بدي میکنند و شما را طرد مینمایند، نماز بخوانید تا فرزندان پدرانتان باشید، پدري که در آسمانهاست...؛ چرا که،
اگر به کسانی که شما را دوست دارند، محبت کنید، چه پاداشی براي شما وجود دارد؟ 6. یسوع در انقلاب خویش علیه
صورتگرایی یهود ادامه میدهد: هر چیزي که از خارج وارد بدن انسان شود، انسان نمیتواند آن را نجس و ناپاك نماید، چون
وارد قلب او نمیشود، بلکه به شکم او سرازیر میشود و سپس از بدن دفع میشود... آنچه که از انسان خارج میشود، آن است که
انسان را ناپاك و آلوده مینماید، چون از درون، از قلب انسانهاست که افکار ناپسند سرچشمه میگیرد: زنا، فسق، قتل، سرقت،
آز، شرارت، مکر، بیعفتی، چشم ناپاك، کفران، خودپسندي، نادانی... تمام این ناپاکیها از درون خارج میشود و انسان را آلوده
مینماید 7. انقلاب یسوع به شدت با دروغها و فریبکاریها برخورد کرد و هنگامی که او وارد هیکل شد، به دانشآموزانش گفت
که خانه پدرش، خانه نماز بوده است، در حالی که این قوم آن را پناهگاه و مأمن دزدان کردهاند و براي اینکه تأکید کند، او
براي یهود نیست، آنها را به ملکوت خداوند دعوت کرد. احبار از او پرسیدند: آیا میتوان به سزار (امپراتور رم) » مسیح سیاسی «
او از آنها خواست، فقط (یک دینار) به او به عنوان جزیه بدهند. به آنها گفت: این فهرست و نوشتار را براي چه ،»؟ جزیه داد یا خیر
کسی تهیه میکنید؟ پاسخ دادند: براي سزار. یسوع به آنها گفت: هر آنچه مال سزار است به او بدهید و هر آنچه از آن خداست به
باجگیران و زناکاران « : خدا بدهید. 8. و اعلام کرد: سرزمین و مملکت خداوند براي همه است. و به رؤساي کاهنان و شیوخ گفت
9. نشو و نماي مسیح (یسوع) و نشو و نماي مسیحیت، دو حقیقت زیر را » براي رسیدن به ملکوت خداوند از شما سبقت میگیرند
براي ما آشکار میکند: - اصل و تبار یهودي یسوع مسیح؛ - ریشه یهودي دین و آئین مسیحیت. بهنظر میرسد، شکلگیري و
تأسیس مسیحیت به عنوان یک آیین جدید، در زمان حیات یسوع صورت نگرفته است، بلکه این مسئله نیاز به گذر بیش از یک
قرن دارد. از لحظهاي که حضرت مسیح این زمین را ترك گفت تا نیمه قرن دوم میلادي که تأسیس و شکلگیري مسیحیت به
به حیات خویش » یهودیت مسیحی « : صورت گرفت. طی این فاصله زمانی مسیحیت یهودي یا به عبارت دیگر » قدیس پولس « دست
ادامه داد. پس از غیبت و رفتن مسیح، 10 مهمترین عامل حافظ کلیساي اورشلیم، پیروي و اطاعت فرستادگان از سفارشات و
وصایاي آیین یهود و عدم انحراف از آنها بود. ایشان با آن بهسان یک آیین جدید یهودي برخورد کردند و مسائل غیر سنتی و
جدید را به ایمان و باورهاي یهود اضافه نمودند؛ چون اعتقاد داشتند، یسوع همان مسیح است که پیشگوئیهاي تورات از آن سخن
صفحه 43 از 66
گفته است و دوباره در آسمانها به عنوان پسر آدم ظاهر خواهد شد و مردگان و زندگان را مطیع خویش خواهد ساخت. رئیس
با او بودند. بدین ترتیب » قدیس یوحنا « و پس از آن » قدیس پتروس « برادر مسیح) 11 بود، در ابتدا ) » یعقوب « گروه یهودیت مسیحی
میتوان یعقوب را ستون یهودیت مسیحی به شمار آورد که به سیره یهودیت مسیحی ملتزم و پایبند باقی ماند. افراد خانواده مسیح
زاده » سیمون « ( جایگاه بزرگ و رفیعی در کلیساي یهودیت مسیحی اورشلیم داشتند. از یعقوب و کالوپا (از خانوادههاي مسیحی
شد. در دهههاي اخیر پژوهشهاي بسیاري مبتنی بر تحقیقات تاریخی صورت گرفته و این امکان را فراهم ساخته است تا به اطلاعات
که در دسامبر سال 1967 در مجله » کاردینان دانیلو « جدیدي پیرامون یهودیت مسیحی دست یابیم. از جمله، پژوهشها و تحقیقهاي
در این تحقیق » کاردینال دانیلو « . به چاپ رسید » نگاه نوین به اصول مسیحیت و یهودیت مسیحی « تحت عنوان » تحقیقات « فرانسوي
عنوان میکند، گروه یهودیت مسیحی - در ابتدا - متشکل بود از حواریانی که در معبد بهسر میبردند و به عبادت میپرداختند،
بدین ترتیب آنها تعالیم و آموزهها را حفظ کرده و رعایت پاکیزگی و استراحت در روز شنبه را فریضه و واجب میدانستند. این
و » فضائل کلیمنتی « و » روایات کلیمنت « که از آن یهودیان مسیحی مصر است) و ) » انجیل عبريها « گروه، انجیلها و نوشتههایی مانند
را در اختیار داشتند. طی قرن دوم حاکمیت کلیسا، یهودیت مسیح فقط بر اورشلیم و فلسطین حکم » پایان دومین جهان یعقوب «
نمیراند، بلکه هیأتهاي یهودي مسیحی عزم خود را جزم کردند تا سرتاسر سواحل سوریه - فلسطین را از غزه گرفته تا انتاکیه و از
آنجا تا آسیاي صغیر و بالاخره تا یونان که در آن زمان رفم مرکز آن بود، زیر سلطه این کلیسا درآورند. کاردینال دانیلو، همچنین
معتقد است، اولین انجیلهایی که وارد آفریقا شد و وعده آنها به آفریقائیها داده شد، انجیلهاي یهودي مسیحی بود. از جمله تناقضات
تاریخ، یکی این است که گفته شده است، کسی که مقابل نفوذ و انتشار یهودیت مسیحی ایستاد، یهودياي بود که بعدها به آیین
نبود که پس از » شاول « مسیحیت درآمد - البته پس از اینکه او یکی از بزرگترین مخالفان مسیحیان اولیه بود - و او کسی جز
در آن زمان از جمله » قلقیلیه « . به دنیا آمد » قلقیلیه « از توابع » طرسوس « نام گرفت. 12 شاول در شهر » قدیس پولس « مسیحی شدن
مناطق مهم رفم بود و در آن دانشکدهاي وجود داشت که فلسفه رواقی و اپیکوري تدریس میشد. شاول با ادیان یونانی و رومی
آیین و شریعت را فرا گیرد » مجمع اورشلیم « آشنا شد، اما او یک یهودي فریسی بود، به همین دلیل قصد اورشلیم کرد تا در آنجا در
و هنگامیکه مسیحیان از ترس تحت پیگرد قرار گرفتن فریسیان و صدوقیان 13 به دمشق و ماوراي آن فرار کردند، شاول از رئیس
کاهنان خواست تا نامههایی براي جمعیتهاي دمشق بنویسد و او آنها را براي ایشان ببرد تا یاران و پیروان یسوع را دستگیر کرده و
در طول مسیر و در نزدیکی دمشق حادثهاي برایش بهوقوع پیوست، یکباره نوري از آسمان « : دست بسته به اورشلیم بازگردانند. اما
گرداگرد او را فراگرفت. بر زمین افتاد و صدایی شنید که به او میگفت: شاول، شاول، چرا بر من ستم روا میداري؟ گفت: تو
کیستی، آقا؟ خداوند گفت: من یسوع هستم که به او ستم میکنی... در حالیکه ترسان و هراسان و آشفته بود، گفت: خدایا،
14 در آنجا شاول بهدست » میخواهی چه کنم؟ خداوند به او گفت: بلند شو و وارد شهر شو، به تو گفته میشود که چه باید بکنی
قدرتش هر روز فزونی مییافت و این یهودیان ساکن دمشق را به حیرت وامیداشت. « ، غسل تعمید داده شد » حنانیا « دانشآموزش
15 . پس از آن، پولس به عنوان معلمی مسیحی به دمشق بازگشت و در دمشق و انتاکیه رهبر و » به درستی او همان مسیح است
پیشوایی مسیحی شد. سه سال بعد، پولس براي دو هفته از اورشلیم دیدن کرد، پس از آن بود که مسافرتهاي تبلیغی - تبشیرياش
آغاز شد و جمعیتها و گروههایی در قبرس و شهرهاي آسیاي صغیر و مقدونیه و شهرهاي یونان مانند آتن، کورنتوس، آفیسس و
ایونیا تشکیل داد. پولس تعالیم خود را حول دو محور اصلی متمرکز نمود: الوهیت مسیح و تعمیم مسیحیت (عدم اختصاص داشتن
آن به یهود). مسیح، همان خداست که در کالبد انسان تجلی پیدا کرده است، او فروتنی نمود و از آسمان فرود آمد و به شکل
انسان درآمد و بر روي صلیب از دنیا رفت تا پیروزي بر مرگ را با این اقدامش محقق نماید... هر کس ایمان و امید خویش را به
اگر انسان عهد عتیق را از اعمال و کردههایش جدا سازید و لباس « مسیح بندد، انسان جدیدي میشود، حال هر که میخواهد باشد
صفحه 44 از 66
جدیدي که معرفت است، آنهم به شکل تصویر خالق و آفریدگار او بر تنش کنید، او دیگر نه یونانی است و نه یهودي، نه ختنه
شده است و نه ختنه نشده 16 ، نه بربر است، نه سکیتی، 17 نه بنده است و نه آزاد، بلکه او مسیح است، که در همه تجلی کرده
18 پولس کلیسا را معبد به شمار نمیآورد، بلکه آن را پیکره و جسم مسیح تلقی میکرد. پولس بر قید و بندهاي موجود در .» است
آیین صورتگرایی یهودیت و یهودیت مسیحی قیام نمود. در مسیح یسوع، ختنه کردن و یا ختنه نکردن، سود یا ضرري نمیرساند،
آنچه مهم است، نهاد و سرشت جدید است 19 کلیسا عبارت است از افرادي که غسل تعمید ایمان به مسیح را در میان آنها به
مساوات انجام داده است، بدین ترتیب یهودي و یونانی، بنده و آزاد، نر و ماده همه آزاد و رها هستند 20 به این ترتیب اعتقادات
پولس با باورهاي گروه یهودیت مسیحی که پس از مجمع مسکونی اورشلیم ( 49 م.) بهطور کامل از او جدا شده بودند، برخورد
کرد. مجمع، ورود مشرکان ختنه نکرده و اجراي اصول و قوانین آیین یهودیت را مجاز و روا کرده بود. بسیاري از یهودیان مسیحی،
دادن این امتیاز و عقبنشینی از باورهاي خود را رد کردند و ورود این افراد به آیین مسیحیت منجر به بروز زد و خوردهایی میان
پولس و یهودیان مسیحی شد 21 پولس آیین ختنه و توجه به استراحت در روز شنبه و عبادت در معبد را جزو مسائل قدیمی و کهنه،
حتی براي خود یهود میدانست. او اعتقاد داشت: مسیحیت باید، تبعیت سیاسی و مذهبی از یهودیت را به کنار نهد تا بتواند آغوش
خود را براي غیر یهودیان بگشاید. اما یهودیان مسیحی، یهودیان مخلص و وفادار باقی ماندند و پولس را خائن و دشمن به شمار
اعمال پیامبران) ) » اعمال رسل « . آوردند و یهودیت مسیحی تا سال 70 میلادي بیشتر کلیسا را تشکیل و به خود اختصاص دادند
اشارهاي دائمی به دشمنان پولس و درگیریهایی که با او داشتند، دارد. مبارزهاي که هر جا میرفت به دنبال او بود، در غلاطیه،
کورنتوس، کولوسی، روم و در انتاکیه. در این درگیریها برتري همیشه با یهودیان مسیحی بود، امّا با سقوط اورشلیم در سال 70
میلادي، یکباره جایگاهها عوض شد، یهودیان در امپراتوري به افراد طرد شدهاي تبدیل شدند و مسیحیان زمزمههاي جدایی از ایشان
» ملت سوم « را سر دادند و برهلنیها استیلا یافتند. اینگونه بود که مسیحیت در ابعاد اجتماعی و سیاسی از یهودیت جدا شد تا به
معروف شود و پولس پس از مرگش به پیروزي دست یافت تا پس از یسوع، دومین بنیانگذار مسیحیت به شمار آورده شود. با این
حال، تا پایان شورش یهودیان در سال 140 م. این یهودیت مسیحی بود که از بعد فرهنگی بر جامعه حاکم بود. پس از تحقق پیروزي
باقی ماندند. پس از بریدن از (Juduisants) » یهودي شدگان « نهایی براي مسیحیت پولسی، یهودیان مسیحی تحت عنوان
کلیساي بزرگ که به تدریج از زیر یوغ یهودیت آزاد میشد، یهودیان مسیحی به غرب مهاجرت کردند، این در حالی است که
برخی از ایشان، از قرن سوم تا قرن پنجم در شرق دیده شدهاند، بهویژه در فلسطین و ماوراي اردن و سوریه و بینالنهرین و برخی از
ایشان با حفظ پیشینه سامی خویش وارد کلیساي بزرگ شدند. پیروزي مسیحیت پولسی، در قرن سوم و چهارم میلادي منجر به
دمیده شدن روح جدیدي شد که خود پولس هم انتظار آن را نداشت. کلیسا خود را اسراییل جدید به شمار آورد و جاي ملت
برگزیده خداوند (یهود) را اشغال نمود، این در حالی است که تا قبل از آن کلیسا جزیی از اسراییل بود و از آداب و رسوم یهودیت
تبعیت میکرد. اما از آن زمان کلیساي تمام ملل شد و فلسفه و تمدن خویش را به هلنیها هم منتقل کرد. کلیسا سقوط اورشلیم و
فروپاشی دولت یهود را مجازات خداوند به شمار آورد؛ چون آنها مسیح را به صلیب کشیدند. از جهت دیگر عدم ایمان یهود و
خیانت ایشان باعث شد تا آنها گناهی جمعی و گروهی را بر دوش حمل نمایند و موضع لعن و نفرین همیشگی خداوند باشند و
کلیسا تمام برکتها و الطافی را که قبل از آن به ملت اسراییل میرسید، به خود منتسب کرد. هنگامی که کنستانتین مقرر کرد،
مسیحیت، دین رسمی دولت روم باشد، یهودیان در سرتاسر امپراتوري مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. در سال 339 م. به آیین
یهودیت درآمدن جرمی شد که بهطور قانونی با آن مقابله میشد و کلیسا روزهداري مسیحیان با یهودیان را محکوم کرد و آن را
بدعتگذاري به شمار آورد. طی قرون وسطی، تمدن مسیحی، یهود را طرد نمود و آنها را ملزم ساخت در مناطقی جدا و منعزل از
» قاتلان مسیح « ،» شیاطین « شهرها زندگی کنند و لباسهاي متفاوت به تن نمایند و کلاههاي خاصی برسر بگذارند. از آن پس یهود به
صفحه 45 از 66
از آنها به مشام میرسد، توصیف شدند. همچنین متهم شدند به اینکه کودکان مسیحی را میکشند تا از » بوي خاصی « و اینکه
خون آنها به جاي شراب در فطیر (نان) عید فصح 22 استفاده کنند. هنگامی که پاپ آریان دوم، شروع حمله صلیبی دوم را در سال
مورد آزار و اذیت صلیبیان قرار گرفتند. در این جنگها » خائن « 1950 م. براي رهایی قدس از دست مسلمانان اعلام کرد، یهودیان
صلیبیان هزاران تن از یهودیانی را که غسل تعمید براي گرویدن به آیین مسیحیت را رد کرده بودند، به قتل رساندند. از زمان
سومین حمله صلیبی، فشارهاي فزایندهاي از سوي جوامع اروپایی مسیحی اعمال شد تا یهود را از جوامع خویش طرد کنند یا قیدو
بندهایی بر فعالیتهاي تجمعات یهودي موجود در آن بزنند. این در حالی است که یهودیان جزو اولین کسانی بودند که داخل حوزه
امپراتوري روم قرار گرفتند و جمعیتها، مراکز و مؤسساتی در اروپا تأسیس نمودند، از جمله مراکز مذهبی مهمی که در فرانسه
تأسیس کردند. با پایان یافتن قرن یازدهم، تجمعات یهودي در اروپا از بین رفتند و یهودیان به گناه ضربات وارد شده به پیکره
مسیحیت مورد سرزنش قرار گرفتند، همچنین آنها متهم به مصایب اجتماعی شدند و مسئولیت تمام مشکلات بر گردن آنها انداخته
شد و در نهایت متهم به نوشیدن خون مسیحیان در عید فصح شدند. تمام موارد یاد شده منجر به طرد یهود از بریتانیا در سال
1290 م؛ سوزاندن تلمود در پاریس در نیمه قرن سیزدهم و طرد ایشان از فرانسه در پایان قرن چهاردهم شد. تلاشهاي بسیاري در
اسپانیا و پس از آن در پرتقال مبذول شد، تا یهودیان از یهودیت خویش بازگردند که نسبتاً موفق هم بود، اما یهودیانی که در شبه
جزیره ایبري به آیین مسیحیت در نیامدند، در سال 1492 م از اسپانیا و در سال 1497 م از پرتغال طرد شدند. اما در آلمان و ایتالیا،
محاصره شدند تا جلوي ارتباط ایشان با مسیحیان گرفته شود، همچنین از انجام بسیاري از فعالیتها و کارها منع » گیتو « یهود در
گردیدند. علیرغم خصومت و دشمنی رو به افزایش مسیحیان اروپا نسبت به یهودیان - که آنها را دشمن حضرت مسیح و خطري
مهلک بر جان و روح مسیحیت و مسیحیان تلقی میکردند - این دوره شاهد رشد یهودیت مسیحی و مسیحیت یهودي بود. فلاسفه
و اندیشمندان جهان مسیحیت به اندیشهها و افکار یهودیت توجه نشان دادند و یهودیان به آیین مسیحیت درآمده، نقش مهمی در
22 از آن تعبیر » قبّالیه « حیات مذهبی، فرهنگی و اجتماعی اروپاي مسیحی ایفا نمودند. بدین ترتیب، تصوف یهودي که تحت عنوان
تعبیر کننده آن بود، نزد مسیحیان اهمیت بسیار » موسی بن میمون « میشود و آراء و اندیشههاي فلسفه یهودیت که فیلسوفی همچون
یافت. تفسیر و تبیین کتاب مقدس 23 نیز در قرون وسطی در میان فرهیختگان مسیحی اهمیت زیادي پیدا کرد و نیاز مبرمی به
تحصیل زبان عبري احساس شد تا بتوان متن کتاب مقدس را به زبان و لغات اصلیاش تفسیر کرد. اینگونه بود که یهودیان و
یهودیان مسیحی شده بهویژه در ایتالیا و آلمان به مشاوران مردان مذهبی و قدرتهاي کلیسا و تحصیلکردگان و هنرمندان تبدیل
شدند. افکار و اندیشههاي مذهبی یهودیت، بهویژه در مورد نهاد و سرشت مسیح و مسیحیت و ماهیت رسالت الهی نیز نزد جنبش
یا جمع سه اقنوم در خداي ) » مذهب تثلیث « اصلاحطلبان و مخالفان این جنبش مورد بحث و مناقشه قرار گرفت. کسانی که پیرامون
در یهودیت و ماهیت مسیح منتظر در » اله « واحد) شک و تردیدهایی داشتند، شک و تردیدهاي خود را پیرامون سرشت و ماهیت
عهد قدیم ابراز داشتند. بهنظر میرسد، نقش مهم در رشد و تحول یهودیت مسیحی و مسیحیت یهودي، به یهودیان مسیحی شده در
1492 م. و در پرتغال به سال 1497 م. باز میگردد؛ چون این یهودیان داراي پیروان و یارانی بودند که - اسپانیا طی سالهاي 1391
نامیده میشدند. تاثیر مسیحیت در میان این مسیحیان » مسیحیان جدید « تخمین زده میشود، تعداد آنها به هزاران نفر میرسید که
جدید که با تهدیدات مادي یا اجتماعی یا اقتصادي به آیین مسیحیت درآمده بودند، به عنوان یهودیان مسیحی متفاوت بود. برخی
برخی دیگر اندکی مسیحی شده بودند، به .» یهودیان مارانو « در ظاهر مسیحی بودند، اما در درون خویش یهودي بودند، مانند
میان اعتقادات و آداب و » هماهنگی « عبارت دیگر برخی از اعتقادات و آداب و رسوم مسیحیت را پذیرفته بودند و مابقی به ایجاد
رسوم مسیحیت و اعتقادات یهودیت که اعتقادات اصلی ایشان به شمار میآمد، روي آورده بودند. به دلیل دادگاههاي تفتیش
عقاید که در شبه جزیره ایبري تشکیل شده بود و آزار و اذیت یهود، آنها مجبور بودند به ایالات و شهرهاي امپراتوري عثمانی و
صفحه 46 از 66
برخی از شهرهاي ایتالیا و بعضی از کشورهاي مسیحی روي آورند و خود را مسیحیان جدیدي معرفی کنند که از ظلم و ستم
اسپانیائیها فرار کردهاند. بهطور قطع، مسیحیان جدید، به هر کشوري که میرفتند با خود تعالیم و افکار و اندیشههاي یهودیت را نیز
میبردند. همانطور که در میان این مسیحیان جدید، افرادي یافت شدند که آموزهها و اندیشههاي یهودیت را با اندیشهها و افکار
مسیحیت ادغام و میان آنها سازش ایجاد کرده بودند. به همین دلیل، طی دوره اصلاح، نقش مهمی در کلیساي مسیحیت اروپا ایفا
حاضر میشدند. از جمله مسیحیان » یسوعیها « نمودند و از آن پس درگردهمائیها و تجمعات مسیحیان جدید کاتولیک مانند تجمع
. دو انجیل از انجیلهاي معتبر مسیحیت به شمار میآیند (مترجم). 2 » لوقا « و » متی « . جدیدي که تأثیر بزرگی بر جن پینوشتها: 1
3 . هر دو انجیل تبار مسیح را به حضرت داوود منتسب میکنند. از طریق یوسف نجار و دو اسقف بزرگ متفاوت . اصحاح 4و 5و 11
23:3 ) بیآنکه به این نکته توجه شود، انتساب این تبار با گفته تولد یسوع از عذرا متناقض است. 4 . یکی - 17:1 ، لوقا 38 - (متی 2
از اصول مقدس دینی است که قبل از ظهور حضرت مسیح نیز معروف بوده است و آن حضرت آن را جزو فرایض کلیسا قرار داد و
طایفهاي یهودي هستند که پس از بازگشت یهود از اسارت » فریسیها « . به معناي پاکی از نجاست و ناپاکی گناه است (مترجم). 5
7 . مرقس . 6 و 7 ، بابل ظهور نمودند. این طایفه به تورات تمسک جست و یسوع را رد کرد و به مبارزه با او برخاست. 6 . متی 5
10 . قابل ذکر است که هر یک از آیینهاي یهودیت و مسیحیت و اسلام، داراي . 9 . متی 31:21 .14:12- 8 . مرقس 17 .23 - 18:7
از آلداوود هستند تا » یسوع مسیح « مسیحی است که به آن اعتقاد دارد، یهودیان از زمان اسارت و انتقال به بابل منتظر ظهور
به عنوان پسر خداوند که به شکل و هیأت انسان و به صلیب » یسوع مسیح « حکومت را به ملت اسراییل بازگرداند. مسیحیها به
کشیده شد تا خداي بشریت شود، اعتقاد دارند. او را یکی از کاهنان یهود لو داد و به مرگ محکوم شد، این کاهن، مسیح را تسلیم
رومیها نمود تا مجازات به صلیب کشیده شدن در مورد او را به اجرا گذاشته شود. اما قرآن از یسوع مسیح سخن نمیگوید، بلکه از
حضرت مسیح، عیسی پسر مریم، سخن میگوید که به عنوان پیامبر براي بنیاسراییل فرستاده و به او کتاب (انجیل) داده شد، او نه
کشته و نه به صلیب کشیده شد، بلکه خداوند او را به نزد خویش به آسمانها برد و روزي زنده برانگیخته خواهد شد. 11 . در انجیل
. متی ( 55:13 ) و مرقس ( 3:6 ) عنوان شده که یسوع داراي برادرانی به نامهاي: یعقوب، یوسف، سمحان و یهودا بوده است. 12
از طریق تحکم و » صدوقی « صدوقیها طایفهاي یهودي هستند که پس از بازگشت یهود از اسارت بابل ظهور نمودند، کاهنان
واداشتن مردم به عبادت بر مردم حکم میراندند. 13 . پس از این رویا و خواب، پولس روي به کشورهاي عربی نمود تا حکمت را
15:1 ) اشاره و منظور از کشورهاي عربی در اینجا کوه سینا است. (اعمال - فرا گیرد، او به این نکته در نامه به مؤمنین غلاطیه ( 18
15 . ختنه کردن نشانه پاك شدن از نجاست است و در اینجا منظور افراد پاك و ناپاك . 14 . اعمال رسل 22:9 (3:9- رسل 6
یکی از طوایفی که بین دریاي سیاه (مدیترانه) و قزبین (مناطق اطراف) گردش مینمودند و منظور در » سکیتی « . است(مترجم). 16
19 . نامه اوّل او به اهالی کورنتوس. 18 . غلاطیه 15:6 .10:3- اینجا حالت وحشیگري و بربریت آنهاست (مترجم). 17 . کولوسی 11
از جمله عیدهاي بسیار مهم یهودیان است که اشاره به قربانی شدن مسیح (بره خداوند) » فصح « . 20 . حوادث انتاکیه، سال 49 م. 21
براي آمرزش گناهان بشریت دارد(مترجم). 22 . جنبشی صوفیانه است که در قرن 12 ظهور نمود، این فرقه اعتقاد داشت، آنچه در
تورات آمده، در صورتی که معنا و مفهوم درونی آن درك شود و نه معناي ظاهري، اسرار و رموز مقدس جهان دنیوي و جهان
اخروي (معنوي) را دربرمیگیرد. بدین ترتیب قبالیه متحول شد و تغییر یافت تا اینکه تبدیل به فلسفهاي شود که از اسرار معنوي و
است. عهد قدیم » عهد جدید « و » عهد قدیم « روحی و راز و رمزهاي جادوگري سخن گوید. 23 . کتاب مقدس مشتمل بر دو بخش
مشتمل بر پنج سفر تورات است (تکوین، خروج، لاویین، عدد و تثنیه که تمام آنها به حضرت موسی(ع) منتسب است)، اما اسفار
مشتمل بر چهار سفر است که انجیلها نامیده » عهد جدید « پیامبران یا انبیا، بیست و یک سفر و اسفار کتب، سیزده سفر است. اما
قرار دارد که مجموعاً بیست و یک رساله است، سیزده » رسائل « ،» اعمال رسل « میشوند (متی، مرقس، لوقا، یوحنا)، پس از آن سفر
صفحه 47 از 66
است. در مفهوم لاهوتی مسیحیت، عهد قدیم بیانگر عهد » رویاي لاهوتی یوحنا « سفر از این اسفار به قلم پولس رسول و آخرین سفر
بسته شده میان خدا و ملت برگزیدهاش (بنیاسراییل) است، اما عهد جدید، عهدي است میان خدا و تمام جهان، که پس از مرگ
یسوع مسیح منعقد شد و یسوع مسیح به صلیب کشیده شد تا خود را فداي بشریت کند. 24 . روحانی و فیلسوف مسیحی و یکی از
به دنیا آمد که امروزه به نام بازار پاسداران (سوق الأحراس) معروف است، این » تاگشت « پدران بزرگ کلیساي کاتولیک است. در
منطقه در شرق الجزایر قرار دارد. وي در سال 354 م. به دنیا آمد و در سال 430 م. از دنیا رفت. 25 . روحانی و کاهنی که کلیساي
غرب را به دو بخش کاتولیک و پروتستان تقسیم و جدا کرد. او در سال 1483 م. در ایالت ساکسون آلمان به دنیا آمد... رسماً
منصوب شد. پس از اینکه از روم دیدن کرد از » ویتنبرگ « کاهن و روحانی بود و در سال 1507 به عنوان استاد، در دانشگاه
دستگاه پاپ متنفر شد. در پاییز سال 1517 م. بر سر در کلیسا نود و پنج گفته معروف خود را نصب کرد که از انحرافات کلیسا
بهویژه برگههاي بخشش انتقاد میکرد. او خواستار اصلاح کلیسا با توجه به کتاب مقدس شد، وي کلیسا را نه یک مؤسسه و
سازمان که گروهی از مؤمنین تلقی میکرد و قدرت و حاکمیت مذهبی را از آن کتاب مقدس میدانست، او اعتقاد داشت هر فرد
میسازد و به تنهایی و بدون سفارش و توصیه کاهنان کتاب » کاهن و روحانی « مؤمن داراي شایستگی و لیاقتی است که از او
مقدس را میفهمد.
تشکیلات مسیحی حامی اسرائیل
مترجم: ف. شفیعیسروستانی اشاره: در مقالات و گفتوگوهایی که در این شماره و شماره پیشین مجله به چاپ رسیده، از حمایت
و پشتیبانی جریان مسیحیت صهیونیستی از فلسطین اشغالی (اسرائیل) بسیار سخن گفته شده است. اما شاید هنوز بسیاري از مردم به
عمق و گستردگی این حمایت و پشتیبانی پی نبرده و بر این باور باشند که حمایت جریان مسیحیت صهیونیستی از فلسطین اشغالی
(اسرائیل) تنها در حد یک بحث نظري آن هم در سطح سردمداران این جریان، خلاصه میگردد. اما مقاله حاضر که با عنوان:
در یکی از پایگاههاي اینترنتی منتشر شده با معرفی سازمانها و Christian) (organizations that support Israel
مراکز و پایگاههاي مسیحی که در آمریکا، انگلیس و برزیل از فلسطین اشغالی (اسرائیل) حمایت میکنند هرگونه ابهامی را در این
زمینه از بین برده و نشان میدهد که امروزه جریان مسیحیت صهیونیستی به عنوان یک هدف استراتژیک و با بهرهگیري از انجمنها و
گروههاي مختلف مردمی، حمایت و پشتیبانی مادي و معنوي از فلسطین اشغالی (اسرائیل) را دنبال میکند. فهمیدن این مسئله که
بسیاري از تشکیلات و سازمانهاي مسیحی در ایالات متحده و قسمتهاي مختلف جهان شدیداً حامی اسرائیل هستند باعث رضایت و
دلخوشی است. در کنار این مسیحیان، یهودیان و کشور اسرائیل قرار دارند که به بهترین صورت قادر به اجراي برنامه خداوند در
مورد سرزمین مقدس و نگهداري مکانهاي تقدیس شده آن براي تمام مذاهب و ادامه داستان کتاب مقدس و آماده ساختن راه
بازگشت دوباره مسیح(ع) هستند. مسیحیان نظارت یهود را بر تورات و شریعت موسی(ع) در طول اعصار، تحسین نمودهاند. در
حالیکه مسیحیان و یهودیان ممکن است در تمام نکات خداشناسی اتفاق نظر نداشته باشند، مشترکاً دور هم جمع شدهایم، با این
هدف که از اسرائیل حفاظت کرده و آن را نیرومند سازیم. اسرائیل پشتیبانی مسیحیان صهیونیست را به رسمیت شناخته و براي
ارتباط بیشتر خود با آنها تلاش میکند. اعراب فلسطینی با بیحرمتی کردن نسبت به مکانهاي مقدس مسیحیت، ممانعت از زیارت
مسیحیان، نابود ساختن انجمنهاي مسیحی در خاورمیانه و انجام اعمال تروریستی بر علیه شخصیتها و گروهها، موقعیت را براي
اسرائیل مستحکمتر ساختهاند. پایگاههاي مسیحیت صهیونیستی در آمریکا کیش ابراهیم 1: مسیحیانی که سابقاً مسلمان بودهاند و
دوستدار انجمنهاي اسرائیلی هستند. طلاب کتاب مقدس 2: گروهی نه نسبتاً جدید، از دوستان مسیحی اسرائیل. این سایت
دربردارنده منابع بسیاري به نفع اسرائیل است که از شناخت حقیقت اسرائیل و دروغهاي دشمنان آن حمایت میکند. پلهایی براي
صفحه 48 از 66
صلح 3: تشکلی مسیحی و مستقر در اورشلیم و چند منظري است که وقف ایجاد روابط صادقانه و صمیمانه میان مسیحیان و یهودیان
شده است، در حالیکه نگران سرزمین و مردم اسرائیل میباشد. این آرزوي ماست که مسیحیان و یهودیان را در کنار هم در حال
کار براي ساختن اسرائیلی امنتر ببینیم. جنبش مسیحی براي اسرائیل 4: این سازمان اهدافی در ارتباط با انجمنهاي اینترنتی یهودي
دارد: مقابله با ازدیاد شدید و ویرانگر افکار ضد یهودي و ضد اسرائیلی و افشا کردن آنها از مسیر رسانهها، و حمایت مطلق از
جنبش یهودي. ائتلاف مسیحیان براي آمریکا 5: وسیعترین و فعالترین تشکل با ریشههاي محافظهکارانه در سازمانهاي سیاسی
آمریکا است، که مردم با ایمان را دعوت به فعالیت در ساختن و شکل دادن دولتشان میکند. این تشکل توسط پت روبرتسون
پایهریزي شد کسی که طرفداري صریح و دو آتشه براي اسرائیل در سایت خود و 700 برنامه تلویزیونی در Pat) (Robertson
شبکه مسیحی به حساب میآمد. مسیحیان براي اسرائیل، 6 مأموریت این گروه خدمت به کلیساي آمریکا با کمک کردن به درك
اهداف خداوند در مورد مردم برگزیده خود [یهودیان] و رسیدن به فهم درست ریشههاي یهودي ایمان ماست از طریق خبرنامهها و
روزنامههاي رایگان. تشکل مسیحیان دوستدار اسرائیل 7: با مرکز فرماندهی در اورشلیم و دفاتر مختلف در ایالات متحده و بسیاري
کشورهاي دیگر برنامههاي گرهگشا و مشفقانهاي را اداره میکند که به یهودیان براي بازگشت به اسرائیل از شوروي سابق، اتیوپی
و نقاط مختلف جهان - که یهودیان در آنها پراکندهاند - کمک میکند. سایت و نشریات آنها به یهودیان و مسیحیان بهصورت
یکسان درباره حوادث اخیر، با توجه به اسرائیل که تحت نورانیت سخنان خداوند در کتاب مقدس قرار گرفته تعلیم داده و آگاهی
میبخشد. دوستان مسیحی انجمنهاي مقیم اسرائیل 8: سازمانی مسیحی است با پایگاهی در اسرائیل که در جهت پشتیبانی انجمنهاي
کار میکند. دفاتر دیوید آلن » جامعه مسیحیان نگران اسرائیل « بهوسیله منابع مالی و همچنین آموزش Yasha مقیم اسرائیل در
لوییس 9: او معتقد است که اسرائیل کلید فهم پیشگوئیهاي کتاب انجیل و بیت المقدس قلب اسرائیل و معبد نیز قلب بیت المقدس
معمولاً از پیوستن اجزا مشتق » یکی بودن « است. این » یگانه،فرد، یکی « کلمه عبري به معنی » اچاد « : است. انجمن مذهبی اچاد 10
میشود. هدف این سازمان این است که بدن مسیح(ع) را به یکی بودن و یکتا بودن تبدیل کند. بدنی که شامل یهودیان و غیر
که از آن در حمایت از انجمنهاي مذهبی اسرائیل صحبت شده تبدیل شویم. » یکفرد جدید « کلیمیان میشود که، ممکن است به
حمایت از انجمنهاي مذهبی اسرائیل 11 : این سازمان دریچهاي وحیانی به سوي مسیحیت میگشاید. ما به گستره جهانی مسیحیان
الهام میکنیم که در فرمان کتاب مقدس از طریق دعا و کمکهاي مالی براي ثمر دادن سازمانها در اسرائیل شرکت کنند. این وظیفه
از طریق سایت اینترنتی، متمرکز کردن دعایشان بر میانجیگري جهانی، خبرنامهها، ویدئوها، نوارهاي صوتی، کتابها، کنفرانسهاي
تعلیمی، تورهاي زیارتی، نظارت بر سرمایهگذاري اسرائیل که حمایت مالی براي رشد تعداد سازمانها را در اسرائیل تقبل میکند،
انجام میشود. پروژه اگزوبوس 12 : سازمانی کاربردي، و مبتنی بر پیشگوئیها و مربوط به یهودیان است که عمدتاً در اوکراین و
همچنین در مولداوي و بلاروس و روسیه تلاش میکند. اگزوبوس مردم یهود را در نقل و انتقال از محل زندگیشان به فرودگاهی
که از آنجا به اسرائیل پرواز کنند کمک میکند. این پروژه در حال حاضر داراي 16 پایگاه است که در اوکراین پراکندهاند. توجه
به اورشلیم 13 : سازمانی مبتنی بر کتاب مقدس که بر مداومت روند ایجاد صلح در خاورمیانه تأکید دارد و بیشتر متوجه اورشلیم
از کلیساي گفت سفمفیْن باپتسیت در دانویل کنتاکی منتشر میکند. انجمن » دارل یانگ « است. هر ماه خبرنامهاي را توسط
طرفداران انجیل در اسرائیل 14 : در سال 1938 تأسیس شد تا به یهودیان کمک کند از وحشت آدمسوزي نازيها خود را برهانند.
هم اکنون تلاش میکنند تا به هر شکلی از اشکال یهوديستیزي مقابله کنند و از حقوق یهودیان براي زندگی در وطن باستانیشان
به عنوان سردبیر و رئیس انتشارات و دفاتر رسانهاي به انجمن دوستان اسرائیل » الوود مک کوئید « اسرائیل، حمایت نمایند. دکتر
خدمت میکند. تجربههاي جلیل 15 : مکانی مسیحی به همراه اعلامیهاي که میتوانید آن را براي حمایت از اسرائیل و خرید
محصولات اسرائیلی امضا کنید. همچنین داراي موسیقی مسیحی و ساخته شده در اسرائیل است. پیشگوییهاي لیندسی 16 : سایت
صفحه 49 از 66
متخصص پیشگویی و بهترین فروشنده کتاب که بعضی او را مؤسس جریان مسیحیت صهیونیستی در آمریکا میدانند. هواداران
31 دعاي روزانه « آمریکا 17 : این گروه داراي بخشی مربوط به خاورمیانه است که شامل راهنماي قابل چاپ دعا براي اسرائیل به نام
و همچنین بخشی به نام فهم تروریسم فلسطینی است که دربردارنده » کتاب مقدس و بیانیهاي براي تقدیس اسرائیل، آمریکا و جوانان
میباشد. این گروه در بخشی از سایت خود از مردمی که قلبی رئوف دارند براي » اسرائیل تحت حمله « اسلایدهایی براي نمایش
دعاي خاورمیانه تقاضاي ارسال پیام میکند. هواداران اسرائیل 18 : سایت خواهر هواداران آمریکا است که دستهاي را براي دعا در
اسرائیل و براي اسرائیل آماده میکند. سفارت بین المللی مسیحی در اورشلیم 19 : سایت شامل بخشهایی درباره نبرد با یهودي ستیزي
و 4 کنگره بین المللی درباره صهیونیسم مسیحی است این سایت لینکهاي گسترده به سایتهاي خواهر با زبان خودشان در کشورهایی
مانند نروژ، آلمان، فنلاند، سوئد، دانمارك، برزیل، هلند، جمهوري چک و اسلواکی دارد. همچنین این گروه نشریه و ماهنامهاي را
بصورت رایگان منتشر میکند. اسرائیل، محبوب من 20 : سایت مرکز بین المللی مسیحیت صهیونیستی » جهان اورشلیم « با عنوان
است. شامل اخبار، لینکها، محصولات اسرائیلی براي فروش، یک مجله، عکسها، محلهاي بحث و گفتگو، گروههاي چت (گپ)،
تورها و بسیاري چیزهاي دیگر. دفاتر جان هاگی 21 : سایت متخصص پیشگوییها و بهترین نویسنده است. از طریق دفاتر جان هاگی
مسیحیان مشغول گردآوري نیرو از یهودیان هستند تا یهودیانی را که آرزوي بازگشت دوباره به اسرائیل را دارند از سراسر جهان
نجات دهند. تاکنون، دفاتر جان هاگی دو میلیون دلار صرف حمایت از انتقال بیش از چهار هزار نفر به اسرائیل کرده است. دفاتر
اولیو روت 22 : اختصاص به این کار داده شده که مطالعات انجیل و منابعی را براي فهم درست برنامه خداوند براي اسرائیل، مردم
24 ، در حالیکه در تورهایی در آمریکا و اروپا صحبت » جیمی دیانگ « : یهود و میراث مسیحیت فراهم کند. پیشگویی در امروز 23
میکند، مقیم اسرائیل است. جیمی تازهترین اخبار خاورمیانه را با عالیترین ترکیب با سیاست و بینشهاي انجیلی و پیشگویانه که
امروزه در هیچ رسانهاي یافت نمیشود به همراه خود دارد. تصنیف، آواز 25 : متون مربوط به انجیل، مناظري از دیوار غربی، اخبار
: نوشته شده توسط یک مسیحی بنیادگرا، را ارائه میدهد. سلام اورشلیم 26 » آموزههاي خداوند با نظر به اسرائیل « اسرائیل، کتاب
خانواده سایتهاي اینترنتی که اخبار و اطلاعاتی را که از اسرائیل حمایت میکنند ارائه میدهد. رئیس مسیحی پروتستانی این سایت
اداره میکند. فرقه ساکنین 27 : این سایت شامل آموزههاي بیشماري درباره » حقیقت اورشلیم « در سایت یاهو، گروه خبري را به نام
ریشههاي عبري صهیونیسم، اسرائیل، اخبار و حوادث جاري از اسرائیل و پیشگوییهاست. مقاومت براي اسرائیل 28 : براي ارتباط
بیشتر میان مسیحیان و یهودیان و همکاریهاي بیشتر میان آنان در زمینههاي انتشار موضوعات مرتبط با کتاب مقدس و حمایت از
یهودیان و اسرائیل فعالیت مینماید. برنامهریزي صدهزار مراسم مذهبی و یک میلیون مسیحی معتقد و دعا براي اسرائیل، پروژه فیلم
اکسودوس (مهاجرت بنی اسرائیل از مصر به کنعان)، 20 حقیقت درباره اسرائیل از بخشهاي فعالیت این گروه است. صداي
شیپور 29 : تحلیل پیشگویانه اسرائیل، مقالات و شعرها. صهیونیست: گروهی از مسیحیان صهیونیست 30 مقیم اسرائیل و ایالات متحده
که آرزوي کمک به آموزش مسیحیان جهان درباره اسرائیل و جایگاه مهم آن در کتاب مقدس در زندگی ما و در جهان امروز را
دارند. هدف ما این است که منابع تعلیمی تأثیرگذار و به روزي را همانند تفسیرها، تحلیلهاي حوادث جاري ارائه دهیم تا تصویر
به » چامارا « واضحتري را از موقعیت اسرائیل به معتقدین به خداي اسرائیل داده باشیم. پایگاههاي مسیحی در برزیل سازمان برزیلی
عنوان مجموعهاي از سایتها: سایت اصلی (با تأکید بر پیشگوئی کتاب مقدس)؛ بت شالوم 31 : اطلاعات درباره کشمکش
خاورمیانه؛ شالوم کاردز 32 کارت پستالها به همراه عکسهایی از اسرائیل. پایگاههاي مسیحی در انگلیس دوستان مسیحی اسرائیل در
انگلیس 33 : ما سعی میکنیم اسرائیل را با حمایتهاي عملی و روحی تقدیس کنیم. همچنین مشغول تعلیم عشق خداوند به اسرائیل و
Abrahamic Faith. 1 .Bible. : اهداف او در مورد اسرائیلیان و درباره ریشههاي عبري ایمانمان هستیم. پینوشتها
Students. 2 .Bridges for Peace. 3 .Christian Action For Israel. 4 .Christian Coailtion of
صفحه 50 از 66
American. 5 .hristians for Israel. 6 .Christian Friends of Israel. 7 .CFOIC)Communities)
Christian Friends of Israel. 8 .David Allen Lewis Ministries. 9 .10.Echad Ministry .11.Embrace
Israel Ministries .12.Exobus Project .13.Focus on Jerusalem .14.The Friends of Israel Gospel
Ministry .15.Galiliee Experience .16.Hal Lindsey Oracle .17.Intercessors for America
.18.Intercessors for Israel .19.International Christian Embassy Jersualen .20.Israel my
beloved .21.John Hagee Ministries .22.Olive Root Ministries .23.Prophecy Today .24.Jimmy
Deyounge .25.Singing.com .26.Shalom Jerusalem .27.Sojoucners.com .28.Stand for Israel
.29.Trumpet Sounds .30.Zionist.com .31.Beth Shalom .32.Shalom Cards .33.Christian Friends
of Israel
حضرت صاحبالامر(ع) کیست؟
سخنرانی آیۀاللَّه العظمی وحید خراسانی 1 ترجمه: محمود مطهرينیا دو سؤال مطرح است: یکی اینکه حضرت صاحب(ع) کیست و
دیگر اینکه چگونه می توان با ایشان ارتباط برقرار کرد؟ براي دست یافتن به پاسخ سؤال اول، باید مسیري که براي نیل به مقصود
در نظر داریم مشخص شود؛ چرا که معرفت پیدا کردن به وجود ایشان خود نیازمند معرفت و شناخت است. شخصیت معصوم(ع) دو
جنبه دارد: جنبه بشري و جنبه اي که ایشان به وسیله آن به عالم بالا و ملاء اعلی متصل گشته و ارتباط برقرار می کنند. طریقه کسب
معرفت الزاماً باید متناسب با همان چیزي باشد که می خواهیم نسبت به آن معرفت پیدا کنیم و ابزار و وسایلی که در دسترس ماست.
ما اصلًا شایسته شناخت پیدا کردن نسبت به این شخصیت منحصر به فرد نیستیم، چه علماي طبیعی و تجربی و چه فلاسفه و یا عرفا و
حکیمان عادي، هیچکدام توانایی چنین چیزي را ندارند؛ چرا که شخصیت معصوم(ع) در ظرف وسایل شناخت انسان نمی گنجد.
شناختن امام معصوم(ع) و ویژگی هایی که از سوي خداوند متعال به او لطف شده تنها براي کسانی مقدور و میسر است که به مقام
عصمت دست یافته باشند و او همان حکیمی است که می داند چه خبر است و قضیه از چه قرار، نه فیلسوفان که از طریق فلسفه و
نظریات فلسفی گام برمی دارند و نه علماي طبیعی با قوانین و ابزارشان و نه عارفان که با استعانت از عرفان و ادله ذوقیشان طی طریق
می کنند. تنهاآنها که به مقام عصمت رسیده اند و با آن و در آن زیسته اند معصوم(ع) را می شناسد و ایشان را به ما می شناسانند.
از این روست که پیش از هر چیز دیگري براي یافتن پاسخ سؤالمان باید بفهمیم که خود امامت چیست و به چه معناست؟ و پس از
آن به طور کلی و عمومی امام را شناخته و به دنبالش جویاي معرفت حضرت حجت(ع) شویم. از جمله گفتارهاي ارزنده
معصومین(ع) در باب تعریف امام، و امامت گفتاري از امام رضا، علیه آلاف التحیه و الثناء، است. طبیعی است که در یک جلسه که
هیچ، درصد جلسه هم، نمی توان ماهیت امامت را به خوبی ترسیم کرد و توضیح داد لیکن مقصود ما از این صحبتها این است که
براي آنها که اهل تلاشند و اوقات خویش را به تفکر در اعماق علوم اسلامی نظیر فقه و اصول می گذرانند، در اصول اعتقادات هم
فتح بابی بشود. امام رضا(ع) در این روایت ابتدا به تعریف امامت پرداخته اند و سپس امام و ویژگیهایش را تبیین نموده اند که
مجموعاً بیست و هشت مبحث را در برمی گیرد. در اینجا صرفاً به یکی از این مباحث اشاره می کنیم که درجه و رتبه امامت را در
قوس صعود و سلسله موجودات بیان می کند. آن حضرت می فرمایند: إنّ الإمامۀ أجلّ قدراً و أعظم شأناً و أعلا مکاناً و أمنع جانباً و
أبعد غوراً من أن یبلغها الناس بعقولهم أوینالوهم بآرائهم أویقیموا إماماً باختیارهم. 2 قدر امامت بسیار والاتر و شأن آن با عظمت تر و
مکانش مرتفع تر و فاصله اش [با مردم عادي] دورتر و عمقش بیشتر از آن است که مردم با عقلهایشان بتوانند بدان دست یابند و یا
اینکه با نظریات خویش بدان وقوف یافته و یا اینکه امامی براي خویش برگزینند. آنچه براي علما مهم است فهم و درایت روایت
صفحه 51 از 66
است نه خود آن. تعبیر اول امام رضا(ع) (اجل) از والائی امامت است و والایی قدر و مقام می طلبد. تعبیر دوم ایشان (اعظم) از
عظمت آن است و عظمت هم خود نیازمند شأنی است (که بدان فهمیده شود). تعبیر سوم (اعلی) از برتریش بوده و برتري محتاج
مکان است. تعبیر چهارم (امنع) حکایت از دست نیافتنی بودنش دارد و آن هم نیاز به مکانی (براي فهم) دارد. تعبیر پنجم (ابعد) را
با توجه به معناي تعمق می توان دریافت. و ضمن این اوصاف است که می توان نظاره گر تجلی علم امام رضا(ع) بود که امام به
علمش شناخته می شود. یکی از مصیبتهاي ما این است که اوقات خویش را صرف فهم کلمات و عبارات ابوعلی سینا و دیگران
کرده ایم و به فهم گفتار معصومین(ع) نپرداخته ایم که با اشاره اي کوچک در کلامشان میلیاردها مغز همانند عقل ابوعلی سینا را به
بار می آورد. هر کدام از کلمات ایشان خود غوغایی از علم است و محتاج تلاش جدي عقلی تا بتوان آن را فهمید و موضوع و
محمول و متعلق و متعلق به را دریافت و با این وجود آیا می توان فهمید که حقیقت امامت چیست؟ هیهات! که بتوانیم حق فهم و
درکش را ادا کنیم. امامت کجاي سلسله مراتب هستی قرار گرفته است؟ أعظم شأناً... و أبعد غوراً من یبلغها الناس بعقولهم. تنها به
بیندیشید تا دریابید که موضوع در اینجا همانند منطقه الفراغ ها و سیاه چاله هایی است که ستاره شناسان از آن » أبعد غوراً « عبارت
سخن می گویند که هر نور و شعاعی در آنجا خاموش می گردد و هر ستاره اي را متلاشی و منهدم می کند. در ابتدا این فضاي بی
انتها زمین گیر شده و هرگز نخواهد توانست عمق و انتهایش را بیابد. حضرت فرموده اند که شخصیت دستگاهی از جنس عالم
بالاست (دستگاهی الهی است) با عمقی بسیار و به مراتب بزرگ تر از آنکه مردم بتوانند با عقلها و اندیشه هاي خویش بدان دست
یعنی عقل تمام ارباب واصحاب » بعقولهم « .( یابند. تمام انسانها و بلکه اصلًا طبیعت بشري (قابلیت و قدرت فهم این موضوع را ندارد
اندیشه که عقل افلاطون و ارسطو و ابوعلی سینا و شیخ انصاري هم در این میان است. تمام عقلها که بدینجا برسند، نورشان خاموش
یا اینکه به اختیار و انتخاب خویش امامی برگزینند و « : می گردد و قدرتهایشان درهم می شکند. این اولین کلمه بود و کلمه دوم آن
سؤالی در اینجا پیش می آید که دلیل این مدعا چیست؟ دلیلی که حضرت بر ». یا با آراء و اندیشه هاي خود بتوانند بدان دست یابند
آن را بیان کرده و به دنبال » إن الإمامۀ « این موضوع برمی شمرند ضعف و ناتوانی مردم از درك امامت و انتخاب امام است و با لفظ
آن پنج مورد از عناوین این علت را تبیین می کنند. إنّ الأمامۀ خصّ اللَّه عزّوجلّ بها ابراهیم الخلیل،علیه السلام، بعد النبوة و الخلۀ
قربتۀ ثالثۀ و فضیلۀ شرّفه بها و اشار بها ذکره فقال... ثم أکرمه اللَّه تعالی بأن جعلها فی ذرّیتّه أهل الصفوة والطهارة فقال... فلم تزل فی
ذرّیتّه یرثها بعض عن بعض قرناً فقرناً حتّی ورثّها اللَّه تعالی النبی، صلی اللَّه علیه وآله، فقال جلّ و تعالی... فکانت له خاصّ ۀ فقلّدها،
صلی اللَّه علیه وآله، علیّاً، علیه السلام، بأمر اللَّه تعالی علی رسم ما فرض اللَّه فصارت فی ذرّیتّه الأصفیاء الذین آتاهم اللَّه العلم
والإیمان، بقوله... فهی فی ولد علی، علیه السلام، خاصۀ إلی یوم القیامۀ إذ لا نبیّ بعد محمد، صلی اللَّه علیه و آله، فمن أین یختار
هؤلاء الجهّال؟! 3 خداوند متعال امامت را به ابراهیم خلیل(ع) پس از نبوت و خلیل گشتن او در رتبه سوم عطا نمود و این امر فضیلتی
بود که به وي عنایت کرد و مقام و منزلتش را بدان رفعت بخشید و فرمود: سپس خداوند متعال وي را اکرام نمود و آن را در میان
آن دسته از ذریه و خاندانش که اهل صفا و طهارت بودند، قرار داد و فرمود: پس همواره این منصب در خاندانش دست به دست
می گشت و از هم به ارث می بردند تا اینکه خداوند متعال آن را نصیب حضرت ختمی مرتبت(ص) گردانید و فرمود: از آن
حضرتش بود تا آنکه آن را به رسم آنچه خداوند برایشان واجب گردانده بود، به دست علی(ع) سپرد و پس از ایشان هم در
خاندان پاکش که خداوند علم و ایمان عطایشان گردانیده بود، قرار گرفت که فرمود: این منصب تا قیامت در میان فرزندان علی(ع)
قرار دارد؛ چرا که هیچ پیامبري پس از محمد(ص) نخواهد آمد. پس این جاهلان چگونه و از کجا می خواهند (امامی براي
خویش) برگزینند؟! با این حساب امامت، مقامی است که خداوند حضرت ابراهیم(ع) را مخصوص آن گردانید و به ناچار باید با
آنکه مرحمت کرده و آنکه به او مرحمت شده و با آنچه بدو لطف کرده اند، آشنا شد. آنکه لطف کرده، خداوند سبحان بوده
است و آن هم با اسم جامعش که تمام صفات کمالی را در خود جاي داده است. و به حضرت ابراهیم(ع) عنایت شده که پس از
صفحه 52 از 66
آنکه در ابتدا به مقام نبوت و سپس به مقام خلیلی دست یافت، شایسته چنین عطایی شد. و وقتی می گوییم مقام نبوت منظورمان آن
مقامی است که به قول قرآن در آیه 75 سوره انعام 4 حضرت ابراهیم(ع) پس از آنکه باطن ملک و ملکوت را دید نبی شد و پس از
عبور از مرتبه ملک و ملکوت به درجه دوم رسید خلیل خداوند شد: و من أحسن دیناً ممّن أسلم وجهه للَّه و هو محسن و اتّبع ملّۀ
ابراهیم حنیفاً و اتّخذ اللَّه ابراهیم خلیلًا. 5 دین آن کسی از همه بهتر است که کاملًا روي به خدا کرده، در حالی که نیکوکاري می
کند و حنیفانه از آیین ابراهیم پیروي می کند که خداوند ابراهیم را خلیل خویش گردانید. پس از آن هم خداوند متعال با امتحاناتی
که مخصوص پیامبرانش است، او را آزمود و او را به مرحله امامت رساند. در قرآن آمده است: و إذ اتبلی ابراهیم ربّه بکلمات
فاتمّهنّ قال إنّی جاعلک للنّاس إماماً قال و من ذرّیتی قال لاینال عهدي الظّالمین. 6 و پروردگار ابراهیم او را به کاري چند بیازمود و
ابراهیم آن کارها را به تمامی به انجام رسانید. خدا گفت: من تو را پیشواي مردم گردانیدم. گفت: فرزندانم را هم؟ گفت: پیمان من
ستمکاران را دربر نگیرد. و این توضیح بیان امام رضا(ع) است که فرمودند مردم از درك مقام امامت و انتخاب امام ناتوانند. کلام
آن حضرت چونان خورشید در نهایت وضوح است که: إنّ الإمامۀ أجلّ قدراً وأعظم شأناً و أعلا مکاناً و أمنع جانباً و أبعد غوراً من
أن یبلغ الناس بعقولهم أو ینالوها بآرائهم أو یقیموا باختیارهم! همانطور که ملاحظه می کنیم در بحث نبوت و خلیلی حضرت
ابراهیم(ع) حضرت نفرمودند: خداوند او را به آن شرافت بخشید؛ چرا که این دو صفت از زمان حضرت آدم(ع) تا زمان حضرت
عیسی(ع) تنها مختص حضرت ابراهیم(ع) است. ولیکن وقتی به امامت می رسند، می فرمایند: فضیلتی که خداوند او را بدان شرافت
بخشید سپس او را کرامت داد و آن را در میان صاف ضمیران پاك طینت خاندانش قرار داد. آري این امامت است که عمقش را
نتوان دریافت. حضرت ابراهیم(ع) پس از آنکه به آن نبوت ویژه و عالی دست یافت و به دنبالش به مقام خلیلی که مخصوص او
بود، رسید، تازه در آن زمان بود که چنین تشرفی پیدا کرد و امام مردم گردید. امامت کلمه مقدسی است که بار معنایی عظیمی
دارد و کلمه اي نیست که لقلقه زبان گردد. این مطلب را بفهمید و توجه داشته باشید که کجا آن را به کار می برید. وقتی فهم
کسی کم باشد، مشکلش زیاد است و کسی که اهل فهم است تفکر و تأملش زیاد است و گفتارش اندك و نسبت به کلماتش تقید
زیادي دارد. ولی کسی که گفتارش را نمی فهمد و کردارش بدون دقت از او سر می زند مشکلات و مصیبتهاي بسیاري براي خود
و دیگران به وجود می آورد. این اجمال امامت بود و وقت گذشت و به رشته اي از اقیانوس پرتوهاي خورشید تابان وجودش دست
نیافتیم و به قدر ریزه سنگی از ساحل معرفتش نصیبمان نگشت. امامت مبدأ است و مشتق متلبس به مبدأ آن چیست؟ 7 امام کیست؟
بحث زیاد است. دقت ما صرفاً به ما مجال می دهد که برخی از صفات امام را از بیان امام رضا(ع) بخوانیم: الإمام واحد دهره،
لایدانیه أحد ولا یعادله عالم ولإ؛ یوجد منه بدل ولا له مثل و لا نظیر، مخصوص بالفضل کلّه. من غیر طلب منه له ولا اکتساب، بل
اختصاص من المفضل الوهّاب. امام یگانه روزگار خود است و کسی همتاي ایشان نمی شود و دانشمندي همانند ایشان یافت نشود،
هیچ بدل و مثل و نظیري ندارد و تمام بزرگواري مخصوص اوست و دارایش می باشد بی آنکه آن را طلب کرده باشد و یا به دنبال
به دست آوردنش رفته باشد بلکه خداوند بخشنده از در اعطاي بزرگواري آن را به ایشان اختصاص داده است. دهان مبارکی که
این صفات را براي امام بیان می کند متعلق به کسی است که خود به شایستگی داراي چنین ویژگیهایی می باشد که او عالم آل
یعنی تمام فضل و تمام فضلها که فضل انواع گوناگونی دارد؛ علم یک فضل است، ؛» مخصوص بالفضل کلّه « . محمد(ص) است
عفت یک فضل است، غیرت یک فضل است و... و هر کدام از این فضلها خود درجه اي و مرتبه اي دارد. شجاعت درجاتی دارد و
غیرت و عفت هر کدام درجاتی دارند. به امام تمام فضل و بزرگی و انواع آن، آن هم در اعلی مرتبه عطا گشته است. اطلاق اینجا
شمولی است و امام(ع) این مطلب را پس از لفظ عموم که شامل تعداد و مرتبه هاي مختلف می شود، بیان نموده اند. و این است که
این مقام و فضایل ربانی از جنس فضایلی که با طلب یا سعی و کوشش به دست می آیند، نیستند که عنایتی خاص از ناحیه خداوند
مفضل وهاب است. حال کیست که بتواند به معرفت امام دست یابد یا اینکه بتواند امامی براي خویش برگزیند؟ آري امام(ع) چنین
صفحه 53 از 66
شخصیتی دارد. براي امام زمان، ارواحنا فداه، در مجموع روایات و زیارات و ادعیه صحیح 182 مقام و صفت بیان شده است. یکی
تمام کننده نور خدا) است که در باب این صفت عقل متحیر می شود. در قرآن دو آیه وجود دارد که ) » متم نوراللَّه « از صفات ایشان
مضمونشان قریب به همدیگر است و طی دو مرتبه نازل شده اند با این تفاوت که برخی صیغه هاي آن دو با هم یکی نیست. اولی
هو الذي × در سوره صف است و دومی در سوره توبه. آیه اول: یریدون لیطفئوا نوراللَّه بأفواههم واللَّه متمّ نوره ولوکره الکافرون
ارسل رسوله بالهدي و دین الحق لیظهره علی الدین کلّه و لوکره المشرکون. 8 می خواهند نور خدا را با دهانهایشان خاموش کنند
ولی خدا کامل کننده نور خویش است، اگر چه کافران را ناخوش آید. اوست آن خدایی که پیامبر خود را همراه بإ؛؛؛ي هدایت و
دین راستین بفرستاد تا او را بر همه ادیان پیروز گرداند، هر چند مشرکان را ناخوش آید. و آیه دوم: یریدون أن یطفئوا نوراللَّه
هوالذي ارسل رسوله بالهدي و دین الحقّ لیظهره علی الدین کلّه ولوکره × بأفواههم و یأبی اللَّه إلاّ أن یتمّ نوره و لوکره الکافرون
المشرکون. 9 می خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند، و خدا جز به کمال رساندن نور خود نمی خواهد. هر چند کافران
را خوش نیاید. او کسی است که پیامبر خود را براي هدایت مردم فرستاد، با دینی درست و بر حق، تا او را بر همه دینها پیروز
گرداند، هر چند مشرکان را خوش نیاید. آنقدر وقت نداریم که به علت بیان این آیات به این ترتیب و ارتباط آنها با هم بپردازیم و
یا از اینکه چرا کراهت و مقاومت کافران مقدم بر کراهت مشرکان ذکر شده است، سخن بگوییم و اینکه چرا در آیه 8 سوره انفال
و 82 سوره یونس سخن از کراهت مجرمان است و در قرآن به غیر از مجرمان، مشرکان و کافران کراهت نسبت داده نشده است.
الیوم اکملت لکم « . هرگاه که به معناي این دو آیه فهم پیدا کنیم می توانیم بفهمیم که حضرت حجۀبن الحسن العسکري(ع) کیستند
دینی که خداوند به وسیله پیامبرش(ص) فرستاد با امامت حضرت امیر(ع) کامل شد؛ یعنی در حقیقت خداوند استمرار علم »... دینکم
نبوت و تطبیق آن را بر وحی، خود ضمانت کردند. خداوند متعال و رسول مکرم اسلام(ص) به خوبی می دانستند که این امت پس
از ایشان، پیمان خود با امام را زیر پا خواهند نهاد. حضرت رسول(ص) و امیرالمؤمنین علی(ع) فرمودند: إنّ الأمّۀ ستغدربک بعدي و
أنت تعیش علی ملّتی و تقتل علی سنتی؛ من أحبک أحبنّی و من أبغضک أبغضنی و إنّ هذه ستخضب من هذا؛ یعنی لحیته من
رأسه. 10 پس از من امت در حق تو بی وفایی می کنند در حالی که تو بر آیین و کیش من زندگی می کنی و بر طبق سنت من به
قتال و جهاد می پردازي، هر که تو را دوست داشته باشد مرا دوست داشته و هر که بغض تو را در دل داشته باشد، نسبت به من
بغض ورزیده است و محاسنت از (خون) سرت خضاب و رنگین خواهد شد. خداوند متعال به خوبی می دانست که پیش از آنکه
والنهار إذا تجلی. 11 قسم به شب آنگه که دامن × روز قد علم کند، شب دامن خویش را می گستراند، لذا گفت: واللّیل إذا یغشی
قسم به روز آن دم که نمایان شود. و از این جهت بود که خبر داد: یریدون لیطفئوا نوراللَّه... و پس از آن چنین خبر داد × بگستراند
که: یریدون أن یطفئوا نوراللَّه... و در جوابشان گفت: واللَّه متمّ نوره... و یأبی اللَّه إلاّ أن یتمّ نوره... و قضاي الهی چنین رقم خورده
است. دین جدش محمد مصطفی(ص) » متم نوراللَّه تعالی « است که روز موعود به دست حضرت مهدي(ع) نمایان شود که او همان
با امامت جدشان حضرت علی(ع) کامل گشت ولیکن این کمال به حدي نبود که نیل به هدف که همان اتمام نور الهی بود محقق
تنها به ایشان » متم نوره فی الأرض « شود. فلذا خداوند آن را به دست اماممان حضرت مهدي(ع) جاري خواهد ساخت و این صفت
اختصاص یافت. عمل و نقش آن حضرت(ع) غایۀ الغایات، منتهی النهایات، انگیزه بعثت پیامبر(ص) و تمام انبیاء(ع) بوده است و
جزء اخیر این علت تامه به شمار می روند و به وسیله ایشان خداوند متعال دینش را بر تمام ادیان حاکم می گرداند و این مقامی
است که در میان تمام انبیا و اوصیا(ع) به ایشان اختصاص یافته هر چند که هیچ پیامبري پس از پیامبر ما نخواهد بود و احدي افضل
1376 - مصادف با 14 شعبان المعظم /9/ از ایشان وجود ندارد. ماهنامه موعود شماره 41 پی نوشتها : 1 . این سخنرانی در تاریخ 24
1418 ق. ایراد شده است. شایان ذکر است مجموعه سخنرانیهاي معظم له ضمن کلاسهاي درس خارج ایشان راجع به معصومین(ع)
الحق المبین فی معرفۀ المعصومین علیهم السلام توسط « توسط حجۀالاسلام والمسلمین علی کورانی جمع آوري و تحت عنوان
صفحه 54 از 66
منتشر شده است. ترجمه سخنرانی هاي فصل نهم که راجع به حضرت مهدي(ع) است، از این پس تقدیم حضورتان » دارالسیرة لبنان «
5 . و کذلک نري ابراهیم . 3 . همان. 4 . الکافی، ج 1، ص 199 .199- می گردد. 2 . محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، ج 1، ص 200
8 . منظور کلمه امام است 7 . سوره بقره( 2) آیه 124 . ملکوت السماوات والأرض و لیکون من الموقنین. 6 . سوره نساء( 4) آیه 125
11 . متن روایت صحیح می باشد .33- 10 . سوره توبه( 9) آیه 32 .9- که از مصدر امامت گرفته شده است. 9 . سوره صف( 61 ) آیه 8
.2- و در مستدرك الحاکم، ج 3، ص 142 نقل شده است. 12 . سوره لیل( 92 ) آیه 1
فجر مقدس-